Tις πταίει;

Προφανώς αναφερομαι στο περιστατικό της Μάνδρας και σε όσα "τύπου Μάνδρας" μας προκύψουν από τούδε και στο εξής.

Η σχετική έρευνα που έχω κάνει ειναι ελάχιστη. Τα περισσότερα βασίζονται στην κοινή λογική και στην παλαιότερη εμπειρία μου ως εθελοντής πυροσβέστης.

Αλλά πριν πάμε στην απόδοση ευθυνών ας πάμε πρώτα στο πότε ζητάμε ευθύνες. Στο μυαλό μου υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες περιστατικών.

1. Αυτά που ειναι εντός μιας λογικής κατανομής να συμβούν και απλά μπορεί να συμβούν τώρα, φέτος ή αργότερα αλλά όχι να μην συμβούν "ποτέ"  (boolean μεταβλητή για κάθε χρονικό διάστημα που εξετάζεται, τύπου καύσωνας το καλοκαίρι, χιόνι το χειμώνα, να βουλιάξει κανα καράβι, τέτοια). Η γκάμα των περιστατικών αυτών βασίζεται στην πρότερη εμπειρία και στην κοινή λογική. Δεν ξέρουμε πότε θα σκάσει ακριβώς καύσωνας αλλά κάθε καλοκαίρι είμαστε ή θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τον υποδεχθούμε, δεν θα είναι κεραυνός εν αιθρία. Σε αυτά προφανως οφείλουμε να είμαστε λιγότερο ή περισσότερο προετοιμασμένοι μιας και θα συναντήσουμε το φαινόμενο ουκ ολίγες φορές κατά τη διάρκεια του φυσικού μας βίου.

2. Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτή που στο πανεπιστήμιο της δίνουν "πιθανότητες μηδέν" ⁽¹⁾, δηλαδή αυτό που λένε....επιστημονικά μερικοι "act of God". Να σου έρθει ένας μετεωρίτης μεγέθους χώρας συστημένος. Να σκάσει σεισμός 22 ρίχτερ με τσουνάμι 50 μέτρα. Να σου σκάσει κεραυνός στο κεφάλι τώρα που με διαβάζεις. Τέτοια. Η προβλεπτικότητα μας αδυνατει να τα δει και τα μέσα μας να τα αντιμετωπίσουν.

Μισό λεπτό όμως. Ενώ η 2η πιο πάνω κατηγορία ειναι -αναγκαστικά- υπαρκτή και μαλακίες γίνονται, τι να κάνουμε τώρα, υπάρχουν 2 λογιών συμβάντα που εντέχνως ή ατέχνως σπρώχνωνται σε αυτήν ενώ κατά την γνώμη μου δεν θα έπρεπε:

α) Όταν κάτι έχει ασήμαντες πιθανότητες να συμβεί σε ένα συγκεκριμένο ατομο κατά τη διάρκεια του βίου του, αλλά η πιθανότητά του προσεγγίζει την βεβαιότητα γενικώς. To να σου πέσει εσένα προσωπικά ένας κεραυνός στο κεφάλι έχει μεν πιθανότητες "μηδέν", αλλά το να πέσει φέτος σε "κάποιου" το κεφάλι ένας κεραυνός έχει σαφώς πιθανότητες διάφορες του μηδενός. Και αμα γίνει καμια μαλακία και κατεβάσουμε τα αλεξικέραυνα αυτές οι πιθανότητες πολλαπλασιάζονται. Άρα ενω κάτι εσένα σου φαίνεται σαν "act of God" στην ουσία είναι κάτι στατιστικά αναμενόμενο και απλά έτυχε να σκάσει σε σένα παλιογκαντέμη . Τέτοια περίπτωση πχ ήταν αυτή του πατέρα που έχασε την οικογένεια του στο πιο διάσημο αυτοκινητιστικό δυστύχημα της τελευταίας διετίας. Ως τραβηγμένες τέτοιες πιθανότητες μπορούμε να δεχθούμε (σε προσωπικό επίπεδο) τις επιθέσεις από καρχαρία ή το να βρίσκεσαι σε τρομοκρατική επίθεση ή αεροπορικό ατύχημα (σε φθίνουσα σειρά πιθανότητας).

β) Πράγματα τα οποία ειναι αναμενόμενο να συμβούν αλλά η πρόληψή τους ειναι μπελαλίδικη, πολυέξοδη, σε μακρινό ορίζοντα, πουνατρεχειςτώρα. Σαν τέτοια μπορούν να χαρακτηριστούν τα κατά καιρούς ατυχήματα στις αντλήσεις πετρελαίου, τα ναυάγια (μονοπύθμενο είπαμε Αλαφούζε;), τα καμπούμ σε πυρηνικά εργοστάσια, οι τυφώνες, ανεμοστρόβιλοι και τα "ακραία καιρικά φαινόμενα". Συνήθως μπαίνουν στην 2η κατηγορία διότι οι υπεύθυνοι ξέρουν πως θα πληρώσουν πολύ χοντρά την λέζα αν γίνει αλλιώς, ενώ τους είναι πολύ εύκολο να αποποιηθούν την ευθύνη ρίχνοντας τα στον Θεό, στην μοίρα, στο κακό το ριζικό μας, στην μαλακία που παίχτηκε.

Αρα, σε ποια κατηγορία θα εντάξουμε την φάση στην Μάνδρα; Ήταν κάτι αντιμετωπίσιμο ή αποτέλεσμα εξαιρετικών και μή προβλέψιμων/αντιμετωπίσιμων συνθηκών; Κατά τη γνώμη μου η όλη ιστορία κατατάσσεται σαφώς στην πρώτη κατηγορία. Και η πρόβλεψη ήταν δυνατή (εδώ είχε γίνει case study στο πανεπιστήμιο) και το φαινόμενο δεν ήταν και τόσο έντονο πια που να θεωρηθεί σαν κάτι εξαιρετικής σπανιότητας και βιαιότητας, "act of God" τουτέστιν "θεομηνία". Έβρεξε ρε παιδιά, δεν ήρθε κατακλυσμός, δεν έσπασε κανα φράγμα, δεν ήρθε τσουνάμι. Υπήρχε τρόπος και να προβλεφθεί (στατιστικά) και να αντιμετωπιστει προληπτικά. Από την στιγμή που αυτό δεν έγινε ή δεν έγινε επαρκώς το τι θα κάνεις μετά είναι πιθανότατα ήσσονος σημασίας (πιο εύκολο ειναι να κάνεις μια βόμβα να μην σκάσει παρά αμα σκάσει να μαζέψεις τα συντρίμια). Από την στιγμή λοιπόν που το πράγμα μπορούσε να αντιμετωπιστεί προληπτικά και αυτό δεν έγινε ή αν έγινε απέτυχε, τότε υπάρχουν ευθύνες. Ο γράφων δεν ειναι δικαστής (στα αρχίδια μας) και κυριότερα δεν έχει γνώση από πρώτο χέρι του τι παίχτηκε (για τις φωτιές του 2007 πχ που είχα γνώση από πρώτο και δεύτερο χέρι έχω βγάλει πόρισμα εδώ και καιρό), οπότε αναγκαστικά θα θεωρητικολογήσει.

Γενικά λοιπόν:

* Ότι ειναι μέσα στην οικιστική ζώνη του Δήμου, ειναι του Δήμου.

* Ότι δεν ειναι μέσα στην οικιστική ζώνη είναι συνήθως της Περιφέρειας, εκτός και αν έχει μισό μέτρο δέντρο μέσα οπότε ειναι του Δασαρχείου. Αν το βρέχει θάλασσα ειναι του Λιμενικού. Αν έχει δέντρο και το βρέχει θάλασσα γίνεται της πουτάνας ⁽²⁾

* (το έχω ξαναπει) το Δασαρχείο ειναι η πιο για τον πούτσο δημόσια υπηρεσία έβερ. Κάνει την εφορία να μοιάζει με λογική οντότητα. Μοναδικός του ανταγωνιστής είναι:

* Η Πολεοδομία ειναι αρμόδια για το αν ένα κτίριο πρέπει να κτιστεί ή όχι ⁽³⁾

* Ότι ξεφεύγει από την κλιμακα μιας Περιφέρειας (πχ οι μεγάλες καλοκαιρινές πυρκαγιές) αναγκαστικά πάει σαν ευθύνη στο Υπουργείο. Όπως και για τις εθνικές οδούς (χάραξη, μελέτη, εκπόνηση έργου) ας πούμε.

* Η γγ Πολιτκής Προστασίας τέμνει κάθετα όλα αυτά και ειναι αρμόδια για την εκπόνηση και την τήρηση των σχεδίων σε επίπεδο χώρας, Περιφέρειας, Δήμου.

* Ανάμεσα στους Δήμους και στις Περιφέρειες δεν εμπλέκεται μόνο το Δασαρχείο, αλλά και το ΤΟΕΒ ⁽⁴⁾, και ένα κάρο άλλοι οργανισμοί/σώματα με επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Εχει ένα δίκιο η Δούρου που διαμαρτύρεται σχετικά, αν και όχι μεγάλο και θα δούμε γιατί παρακάτω.

Με βάση λοιπόν τα πιο πάνω και με την παραδοχή ότι το πράγμα ήταν επι της αρχής αντιμετωπίσιμο (προσοχή: αντιμετωπίσιμο δεν σημαίνει πως ποτέ και πουθενά δεν θα γίνουν ζημιές. Άλλο ζημιές όμως άλλο της πουτάνας το κάγκελο) αναγκαζόμαστε να παρκάρουμε τις ευθύνες στα χαλάκια των εξής:

* Για το πλημμυρισμένο κέντρο στην Δήμαρχο

* Για το μπαζωμένο βουνίσιο ρέμα στην Περιφέρεια

Τα ρέστα πακοτίνια. Τώρα, οι ευθύνες των προηγούμενων Δημάρχων και Περιφερειαρχών και κυβερνήσεων (βλ. στο τέλος) ειναι προφανείς. Δεν χτίστηκε το κέντρο μπαζώνοντας το ποτάμι μέσα σε μια τετραετία ούτε ξαφικά φύτρωσαν εργοστάσια στου διαόλου το κατάστημα. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε τόσο πυκνή οικιστική διάταξη και να μην προβλέπεται στο Σχέδιο Πόλης. Αν τώρα ο Δήμος και η Περιφέρεια θέλουν να κυνηγήσουν:

* Παλιους Δημαρχαίους και Περιφερειαρχαίους, Υπουργαίους και Πρωθυπουργαίους

* Ιδιώτες που μπαζώσανε το ρέμα με εργοστάσια και άλλα τέτοια

* Το Δασαρχείο γιατί -ως γνωστόν- γαμιέται

* Την Πολεοδομία που έδωσε άδειες για όλα αυτά, μας ειναι δύσκολο να πιστέψουμε πως τόσο πυκνός οικισμός είναι "όλος" αυθαίρετος (τι σκατά, και το δημοτικό αμαξοστάσιο;)

* Και όποιον έπρεπε να τα γκρεμίσει και δεν τα γκρέμισε στο παρελθόν, αυτό ειναι δικαίωμά τους, όπως και της εισαγγελίας εδώ που τα λέμε. Αυτό όμως δεν μειώνει καθόλου τις ευθύνες των τωρινών τοπικών αρχών. Δεν φύτρωσαν οι Δημαρχαίοι και οι Περιφερειάρχες, δεν τους πιάσανε μαλάκες, ήξεραν που πάνε και αν δεν ήξεραν, κακώς πήγανε. Οι αιρετοί δεν είναι μόνο για να μοστράρουν την μάπα τους στις παρελάσεις είναι και για να κάνουν τέτοια πράγματα. Και αν το χ,ψ μη αιρετό Δασαρχείο τους κουνιέται υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης είτε πάνω στον Νόμο (μηνύσεις, καταγγελίες στα ΜΜΕ και στο Υπουργείο), είτε "γύρω" από αυτόν (εγώ θα το σκάψω το γαμημένο και ελα Δασαρχείο να με μηνύσεις να γελάσουμε ⁽⁵⁾)

Μην ξεχνάμε όμως δύο πράγματα:

- Το όργιο αυθαίρετης δόμησης που διαχρονικά επιτρέπεται στα κουφωτά από Κυβερνήσεις και Πολεοδομία. Και η μαλακία του μπαζώματος που μας δέρνει είναι πολύ παλια, και απλώνεται οριζόντια στην πλειοψηφία του πληθυσμού ακόμα και αν αυτός δεν το ξέρει

"Θάπτομεν τον Ιλισόν" δήλωνε το 1939 ο Μεταξάς και ολοκλήρωσε το έργο ο Καραμανλής το 1950.
Άλλα κράτη έχτιζαν τις πόλεις τους στις όχθες των ποταμών τους...εμείς μπαζώναμε.
Εγκλήματα... pic.twitter.com/tTzJpsuWII

— Ναυσικά (@nafsika71) November 16, 2017

- Την ατομική ευθύνη του κάθε μαλάκα που μπαζώνει το ρέμα. Αλλά μην τρελαινόμαστε. Και ο ληστής της τράπεζας έχει ατομική ευθύνη, υπεύθυνη για να τον πιάσει όμως είναι η αστυνομία, δεν περιμένουμε να παραδοθεί μόνος του. Και όταν ο Δήμαρχος, η Περιφέρεια και ο Υπουργός μπαζώνουν ένα ποτάμι δεν φταίει ο πολίτης που χτίζει απάνω του.

Έξοδος με τον λόγο σε κάποια πιο ειδικό από εμένα

Άδωνι, τι λένε ρε συ οι φίλοι σου στον ΣΚΑΙ με το ρεπορτάζ τους;
Tελικά δεν φταίει η @renadourou για την καταστροφή στην Μάνδρα;
Πως τους άφησες και έβγαλαν τέτοιο ρεπορτάζ στον αέρα;
Πάρε γρήγορα τηλέφωνο τον Άρη να τους μαλώσει που σου χάλασαν το αφήγημα..... pic.twitter.com/z6Sd0qKKBG

— yiastra (@yiastra) November 19, 2017

---

⁽¹⁾ Εδώ ο μικρός Ζαφοντας την είχε πατήσει σαν κορόιδο. Μας ρωτάει ο καθηγητής: Ποια η πιθανότητα να μου πέσει αύριο μια αγελάδα στο κεφάλι όπως βγαίνω απο το σπιτι; Και αρχίζουμε και σκεφτόμαστε κατανομες, αεροπορικές διαδρομες, ποσα αεροπλάνα μεταφέρουν γελάδια, ποια η πιθανότητα να ξεφύγει κανενός καμία, ποιος ανεμοστρόβιλος μπορεί να σηκώσει γελάδα και άλλα τέτοια για να βγάλουμε καμια περιγραφική εξίσωση. Μας αφήνει να τρομπάρουμε κανα 5λεπτο και μετά λέει μηδέν ρε ζώα, μηδεν. Διαμαρτυρηθήκαμε διότι ποτέ δεν ξέρεις, όλο και κάποιου κάποτε θα έχει πέσει κανα γελάδι στο κεφάλι, δεν ειμαστε και παντογνώστες, τι σκατα και όλα τα σχετικά. Και του λεμε και αν αύριο ρε σου πέσει το γελάδι κατακούτελα τι θα πεις; Πάλι μηδεν θα πω λέει. Ποτέ μην αφήσεις μια μαλακία να σου χαλάσει το συμπέρασμα. Και μας αφήνει σέκους. Βεβαίως και είχε δικιο. Η στατιστική επαναληψιμότητα -πως λέγεται- του φαινομένου ειναι μηδέν και το ιπτάμενο γελάδι να πα να γαμηθεί.

⁽²⁾ Να σας λέω ιστορίες να ψοφήσετε στα γέλια.

⁽³⁾ Εκτός και αν είναι Δημόσιο κτίριο ή κτίριο αγροτικού συναιτερισμού ή της εκκλησίας. Τα πιο πολλά δημόσια κτίρια δεν έχουν οικοδομικές άδειες.

⁽⁴⁾ Λιαν πρόσφατος διάλογος

Πολίτης: Πρόεδρε (της τοπικης δημοτικης ενότητας) το τάδε ρεμα εχει φρακάρει από μπάζα.

Πρόεδρος: Δεν ειναι δικό μας, ειναι του ΤΟΕΒ

-Ρε μαλάκα αμα πλημμυρίσουμε τι θα πεις, πως φταίει ο ΤΟΕΒ ή πως φταίω εγω που δεν το είπα στον ΤΟΕΒ;

-Ειναι του ΤΟΕΒ

...... παιρνει τηλ ο πολιτης τον ΤΟΕΒ

-Γεια σας μπλα μπλα μπλα ρεμα μπλα μπλα

-Δεν ειμαι αρμοδιος

- (!) Τον διευθυντή σου παρακαλω

-Δεν εχουμε διευθυντή. Αμα θέλετε πάρτε τηλέφωνο τον τεχνικό στο νούμερο τάδε

-!!!!!!!

κτλ κτλ

⁽⁵⁾ Γνωρίζω ιστορία Δημάρχου που ήταν στα Δικαστήρια με το Δασαρχείο για ~ 20 χρόνια. Πέθανε ο άνθρωπος και -πιθανότατα- δεν είχε ξεμπερδέψει ακόμα. Το πόσο στα αρχίδια του όμως δεν περιγράφεται. Και σημειωτέον, ένας ολόκληρος Δήμος θα πηγαινε σε ποσοστό 100% σούμπιτος για υπεράσπιση,  καμία σχέση με περιπτώσεις τύπου Πάχτα δηλαδή, και αυτό διότι ο Δήμαρχος κάλυψε ανάγκες χωρίς να νοιαστεί για το προσωπικό κόστος, δεν κρύφτηκε πίσω από την μαλακία του Δασάρχη.