Εκλογικευσεις- Και γιατί έγιναν όλα αυτά κύριος;*

Το νέο tag "εκλογικεύσεις" αναφέρεται σε δικαιολογίες και προφάσεις που χρησιμοποιούν οι οπαδοί κάθε θρησκείας προκειμένου να αιτιολογίσουν τον θεϊσμό τους, και ακόμα καλύτερα να δικαιολογήσουν γιατί πρέπει να τους μιμηθούμε! Θα μπορούσα να βάλω tag κάτι πιο φανφαρώδες σαν "η λογική σαν δούρειος ίππος" αλλά και έτσι καλά είμαστε... Τα άρθρα αποτελούν συνέχεια των άρθρων μου περί σκοταδισμών.


Η απόδοση κάποιου σκοπού σε ό,τι υπάρχει/συμβαίνει γύρω μας ονομάζεται τελεολογία. Συνήθως το βλέπουμε σαν φαινόμενο της παιδικής συμπεριφοράς ή το δινουμε σαν ερμηνεία στα παιδιά οταν βαριόμαστε να εξηγήσουμε ή όταν οι εξηγήσεις είναι πιο σύνθετες απ' ότι το στάδιο ωριμότητας του παιδιού επιτρέπει(ή θεωρούμε ότι επιτρέπει) να κατανοήσει.

• Γιατί υπάρχουν οι φραουλιές;
  Για να μας δίνουν φράουλες.
• Γιατί υπάρχουν τα ζώα;
  Μα για να μας τρέφουν
  κτλ κτλ

Μια άλλη μαγική λέξη που θα βοηθούσε λίγο στην κατανόηση του πράγματος είναι η εκλογίκευση όχι με την έννοια της χρήσης της λογικής αλλά ως "η χρησιμοποίηση του ψεύδους για τη δικαιολόγηση μιας πράξης". Ψεύδος είναι κάτι το οποίο εμφανίζεται ως ισχύον και αληθές είτε γιατί ο φέρων τον ισχυρισμό το θεωρεί ως αληθές, λόγω έλλειψης στοιχείων, είτε γιατί θέλει να είναι αληθές, είτε γιατί τον συμφέρει να είναι αληθές. Ο άνθρωπος χωρις το μυαλό του δεν πάει πουθενα, αλλά η λογική είναι ένα σύστημα που δουλεύει πάνω σε κάποια αξιώματα, όπως όλα τα συστήματα. Αν ξεκινήσει κάποιος από το αξίωμα "υπάρχει Θεός και επεμβαίνει στις ανθρώπινες πράξεις", όλες οι περαιτέρω εκλογικεύσεις, γενικεύσεις και συμπεράσματα είναι συνήθως μονόδρομος, παρόλο που πολλές φορές αυτοαναιρούνται. Αν ξεκινήσει κάποιος κάτω από το αξίωμα "αδιάφορο αν υπάρχει Θεός η όχι για να προσπαθήσω να κατανοήσω τι γίνεται" καταλήγει σε άλλο σύστημα σκέψης με διαφορετικούς νόμους και συμπεράσματα, παρόλο που χρησιμοποίησε τις ίδιες λογικές διαδικασίες. Απλά στην πρώτη περίπτωση αυτές αυτοαναιρούνται μιας και η πίστη είναι πρακτικά αντίθετη της λογικής παρόλο που δεν είναι μια άλογη διεργασία (τέτοια γράφω και φτύνομαι! χμμ ίσως θα πρέπει να αλλάξω ορολογία. Να βαλω λογική=διατύπωση μιας σκέψης, ακόμα και κουλής και νόηση= διατύπωση μιας....σκέψης η οποία δεν στηρίζεται σε τόσες αυθαίρετες αρχές; Ή μήπως το ανάποδο;)

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έμαθε από νωρίς να αναγνωρίζει την αιτία κάποιων πραγμάτων προκειμένου να επιβιώσει (πχ αν ειναι κοντα μου ενα λιοντάρι και βρυχάται η αιτία είναι μαλλον πως πεινάει και πως με βλέπει σαν μεζέ. Δεν θα κάτσω να το εξετάσω, τρρρρέχουμε τώρα!), και του έμεινε η συνήθεια να αναζητά το αίτιο και το σκοπό, ακόμα και όταν αυτός δεν υπάρχει, ή συνηθέστερα όταν δεν είναι στο πεδίο αντίληψής του (φανταστείτε το λιοντάρι που λέγαμε να είχε ενα....αγκάθι στο πόδι και να παρακαλούσε τον άνθρωπο να το βοηθήσει :Ρ) και να προσπαθήσει να ερμηνεύσει την συμπεριφορά (ή την "συμπεριφορά", γιατί ο καιρός πχ δεν είναι ον για να έχει συμπεριφορά και επιθυμίες) με βάση κάποιο μοντέλο αιτίου - αιτιατού.

Και επειδή έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε με πρώτο και κύριο αίτιο της δικιά μας συμπεριφορά την ατομική μας επιβίωση δεν είναι τυχαίο πως η πρώτη μας ερμηνεία και αντίδραση (η ερμηνεία μας για το αίτιο δηλαδή) σε κάτι νέο είναι συνήθως ο φόβος και η επιθετικότητα. Και επίσης δεν είναι καθόλου περίεργο πως η πρώτη απόπειρα ερμηνείας που δίνουμε βασίζεται στον εαυτό μας, καθώς ακόμα και οι μεταβολές του καιρού πχ (μπορούμε ενδόμυχα να) θεωρούμε πως οφείλονται σε κάτι που κάναμε ή πως ο καιρός χάλασε ...εξαιτίας μας!

(<-παρένθεση.
Το παίρνω από τον φίλτατο Διαγόρα και το αναδημοσιεύω ανευ αδείας:

Και τι γίνεται με όλα τα άλλα καράβια που πλέουν αυτή τη στιγμή στο Αιγαίο πέλαγος και παλεύουν με τούτη την κακοκαιρία; λέτε στο καθένα απ’αυτά να επιβαίνει ο Διαγόρας ο Μήλιος;»

Διαγόρας ο Μήλιος (Diagoras of Melos) (5ος αιώνας π.Χ.) Έλληνας ποιητής και φιλόσοφος.

Ο Ρωμαίος ρήτορας Cicero (Κικαίρων) έγραψε τον 1ο αιώνα π.Χ. πως την απάντηση αυτή είχε δώσει ο Διαγόρας ο Μήλιος στους ναύτες πλοίου στο οποίο επέβαινε, όταν τους έπιασε κακοκαιρία, και θεωρώντας πως είχαν προκαλέσει την οργή των θεών δεχόμενοι να τον πάρουν σαν επιβάτη, ετοιμαζόντουσαν να τον πετάξουν στη θάλασσα.

Όσοι γελάτε με την ....απλοϊκότητα των τότε "ειδωλολατρών" μάλλον δεν ξεύρετε πόσες φορές έχει γίνει και γίνεται ακόμα κάτι αντίστοιχο και από χριστιανούς και από πιστούς άλλων δογμάτων, μόνο που τα όποια θύματα δεν είχαν την ευστροφία του Διαγόρα. κλεινει παρένθεση->)

(νέα παρένθεση. Ακόμα και σήμερα ο καιρός...θεωρεται πως έχει βούληση ή πως τον ...οδηγεί κάποια ανώτερη δύναμη. Δείτε το σχετικό άρθρο του cyrus)

Τα βήματα ήταν εύκολα μετά. Αποδόθηκαν, σωστά ή συνηθέστερα λανθασμένα, προθέσεις στα πάντα, από το αν γεννήθηκε ένα παιδί με περίεργη μύτη έως τις αλλαγές του καιρού και των εποχών. Και επειδή το ανθρώπινο μυαλό δουλεύει συνήθως με αναλογίες έκρινε πως κάτι μεγαλύτερο κρύβεται πίσω από τα όποια φαινόμενα, κάτι πιο μεγάλο από αυτόν, κάτι που "δεν μπορούσε να δει", αλλά που κινούσε τα νήματα με καθορισμένο σκοπό και στόχο ως "πρωταρχική αιτία" των πάντων. Το γεγονός πως δεν μπορούσαν να καταλάβουν το πως και το γιατί δεν τους εμπόδισε στην ερμηνεία αυτή, καθώς η αναλογία ήταν εύκολη. Ούτε τα μικρά παιδιά καταλάβαιναν γιατί και πως οι μεγάλοι έκαναν αυτά που έκαναν ή πως τους εξασφάλιζαν πχ τροφή. Ούτε και χρειαζόταν να εξηγηθεί στα παιδιά, μέχρι να φτάσουν τουλάχιστον στο στάδιο να πρέπει να εξασφαλίσουν την τροφή τους μόνα τους. Η αναλογία ηταν απλή. Κάποιος αόρατος "πατέρας" ή "πατέρες" τους φρόντιζε ή τους τιμωρούσε ανάλογα με την συμπεριφορά τους και δεν τους εξηγούσε το λόγο γιατί ακόμα δεν ήταν "έτοιμοι" γι αυτό (update: Διαβάστε και αυτό με το οποίο συμπέσαμε). Με τούτη την θεώρηση σαν αξιωματική αρχή άρχισε μετα η προσπάθεια εύρεσης της όποιας αιτίας. Κάποιες συμπεριφορές κρίθηκαν απαγορευμενες (ταμπού) ή ευνοϊκές και αν τιμωρούνταν ο "ένοχος" ή επιβραβευονταν ο "σωστός" και συνέβαινε η τυχαιότητα να αποβεί θετική (πχ να σταματήσει μια καταιγίδα) τότε η άποψη αυτή ήταν σωστή και έμενε στην κοινότητα.

(παρένθεση: οι πρώτες θρησκείες του κόσμου ήταν κυρίως προγονολατρικές ή ανιμιστικές καθώς η έννοια ενός ανώτερου όντος δεν είχε εμφανιστεί ακόμα στις πρωτόγονες κοινότητες. Απλά αντικαταστήστε την έννοια του "ανώτερου πατέρα" με αυτήν του πατέρα της προηγούμενης γενεάς ή στην περίπτωση του ανιμισμού (που θεωρείται πρότερος όλων) η αιτία αναζητάται στην ψυχή κάθε οντος-αντικείμενου ξεχωριστά). Επίσης, όπως ακριβώς τα παιδιά κάνουν στους γονείς τους, έκριναν πως αν "καλόπιαναν" τον αόρατο "πατέρα" με προσφορές ή με ....νάζια και γλύκες τότε αυτός θα "μαλάκωνε" και θα τους έκανε την χάρη (εδώ κολλάει η λέξη προσευχή ως "αίτημα αναστολής των νόμων της φύσης για λογαριασμό ενός κατ’ιδίαν ομολογία ανάξιου αιτούντα." The Devils Dictionary, Ambrose Bierce)

Ως παράγωγο αυτής της σκέψης εμφανίστηκε και η εκλογίκευση πολλών γενετικών ανωμαλιών (ή "ανωμαλιών" όπως πχ το διαφορετικό χρώμα επιδερμίδας), ως κληρονομιά "άνομων πράξεων" των γονέων (ή των γονέων των γονέων ή των γονέων των γονέων των γονέων και πάει λέγοντας) αυτών που είχαν το όποιο κουσούρι ή ως ένδειξη φυλετικής κατωτερότητας. Επίσημα στο χριστιανικό δόγμα είχαμε κληρονομήσει όλοι το "προπατορικό αμάρτημα" από τον....Αδάμ μέσω του σπέρματος των πατεράδων μας... είπατε τίποτα;

"Φιλοσοφική" θεώρηση της τελεολογίας αυτής μπορούμε να βρούμε από την Γέννεση, όπου αποδόθηκε σκοπός ύπαρξης όλων των όντων να είναι υπό το κουμάντο του ανθρώπου μέσω της θεϊκής "πρώτης αιτίας" και επειδή αυτή η εξήγηση ηταν πολυ μα πολύ βολικη μας έμεινε ως χούι παρόλο που δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να την στηρίζει. H ιδια η δημιουργία του κόσμου έγινε χάρις σε μια αρχική αιτία, που είχε ένα σκοπό, τον οποίο όμως δεν μπορούμε να κατανοήσουμε.

Με τούτα και με κείνα φτάνουμε στον Ιουδαϊσμο-Χριστιανισμό-Ισλαμισμό όπου μαζί με τα προηγούμενα, η ευμάρεια και η φτώχεια, η υποδούλωση και η ελευθερία ολόκληρων λαών είναι συναρτήσεις της πίστης ή όχι που έχουν στον όποιο Θεό. Ο σκοπός της υποδούλωσης πχ των Εβραίων στους Βαβυλώνιους ήταν να τιμωρηθούν για την έλλειψη πίστης τους στον Γιαχβε. Μόλις "η πίστη τους αποκαταστάθηκε" βρήκαν την ελευθερία τους. Ακόμα και σήμερα κάποιος θρήσκος που "δοκιμάζεται" θα εκφράσει με άνεση την άποψη πως αυτά του γίνονται ως τιμωρία από το Θεό για κάποιο πραγματικό ή φανταστικό "αμάρτημα".

To κατάλοιπο αυτό της παιδιάστικης τελεολογίας εκμεταλλεύεται στο έπακρο η θρησκεία. Όταν γίνεται κάτι θετικό σε κάποιον από εμάς τότε "ο Θεός έκανε το θαύμα του", "μας πρόσεξε", "οι προσευχές μας εισακούστηκαν" ή αν δεν προσευχόμαστε πρέπει να τρέξουμε να προσευχηθούμε για να....πούμε και ένα ευχαριστώ** ρε αδερφέ!

Όταν συμβαίνει κατι αρνητικό σε κάποιον από εμάς είτε "ο Θεός μας τιμώρησε"΄για κάτι που κάναμε ή δεν κάναμε, είτε μας δοκιμάζει σαν τον Ιώβ είτε τελος πάντων "έχει ένα σχέδιο" και "he moves in mysterious ways" που λένε και τα αμερικανάκια.
(παρατηρούμε πως ό,τι και να γίνει, για τις θρησκευτικές απόψεις είναι μια win-win situation μιας και δεν χάνουν σε καμία περίπτωση. Στον πρόσφατο σεισμό στην Ιταλία το είδαμε που όσοι σώθηκαν, σώθηκαν "από θαύμα" και ευχαριστούσαν τον Θεό. Για αυτούς που δεν σώθηκαν και καταπλακώθηκαν, περί Θεού και καλοσύνης του κουβέντα)

Η περίπτωση κάποια πράγματα απλά να συμβαίνουν χωρίς αιτία ή σκοπό δεν φαίνεται να έχει περάσει από το μυαλό του μέσου πιστού, ή η περίπτωση πως αν υπάρχει αιτία και σκοπός δεν υπάρχει κανένας λόγος να είναι η ικανοποίηση ή όχι των δικών μας επιθυμιών, αλλά κάποια άλλη αιτία τελείως άσχετη με το τι νομίζουμε πως συμβαίνει.

Ο Douglas Adams διακωμωδει πολύ επιτυχημένα αυτήν την αντίληψη στο τέλος του τρίτου βιβλίου (από τα πέντε) της υπερτριλογίας "Γυρίστε", το οποίο και σας το κερνάω στα αγγλικά***. (Θυμίζει λίγο το αλήστου μνήμης "τριμελής επιτροπή από πεντέξι άτομα", σωστά; Ε, εδω έχουμε μια τριλογία από πέντε βιβλία)

One night, he said, a spaceship appeared in the sky of a planet which had never seen one before. The planet was Dalforsas, the ship was this one. It appeared as a brilliant new star moving silently across the heavens. Primitive tribesmen who were sitting huddled on the Cold Hillsides looked up from their steaming night-drinks and pointed with trembling fingers, swearing that they had seen a sign, a sign from their gods which meant that they must now arise at last and go and slay the evil Princes of the Plains.

In the high turrets of their palaces, the Princes of the Plains looked up and saw the shining star, and received it unmistakably as a sign from their gods that they must now go and set about the accursed Tribesmen of the Cold Hillsides.

And between them, the Dwellers in the Forest looked up into the sky and saw the sigh of the new star, and saw it with fear and apprehension, for though they had never seen anything like it before, they too knew precisely what it foreshadowed, and they bowed their heads in despair.
They knew that when the rains came, it was a sign. When the rains departed, it was a sign. When the winds rose, it was a sign. When the winds fell, it was a sign.


When in the land there was born at midnight of a full moon a goat with three heads, that was a sign.
When in the land there was born at some time in the afternoon a perfectly normal cat or pig with no birth complications at all, or even just a child with a retrousse nose, that too would often be taken as a sign.
So there was no doubt at all that a new star in the sky was a sign of a particularly spectacular order.
And each new sign signified the same thing - that the Princes of the Plains and the Tribesmen of the Cold Hillsides were about to beat the hell out of each other again. This in itself wouldn't be so bad, except that the Princes of the Plains and the Tribesmen of the Cold Hillsides always elected to beat the hell out of each other in the Forest, and it was always the Dwellers in the Forest who came off worst in these exchanges, though as far as they could see it never had anything to do with them

Γενικά τα επιχειρήματα της θεϊστικής τελεολογίας καταλήγουν στο υπερ-επιχείρημα της μπανάνας, το οποίο σας παραθέτω μιας και είμαστε κάτοικοι μπανανίας :)

Περί αιτιοκρατίας.

Η αιτιοκρατία βασίζεται στην λογική αρχή πως ένα αίτιο έχει και ένα αποτέλεσμα, παρόμοια αποτελέσματα έχουν παρόμοιες αιτίες, και πως το ίδιο αίτιο αν επαναληφθεί στις ίδιες αρχικές καταστάσεις οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα. Η ολοκλήρωσή της είναι πως αν κάποιος έχει γνώση όλου του σύμπαντος (σε έσχατο σημείο) κάποια χρονική στιγμή μπορεί να προβλέψει τα πάντα στο μέλλον ή να κάνει αναγωγή στο παρελθόν σε όποιο βάθος επιθυμεί. Αυτό ήταν και το μηχανιστικό πρότυπο του Θεού, στο οποίο βασίζονται πολλοί ακόμα και σήμερα.

Το πρότυπο αυτό έχει χρεωκοπήσει σαν ιδέα. Τα μαθηματικά του χάους μας έδειξαν πως παρόμοιες (αλλά όχι ίδιες) αιτίες οδηγούν σε αποκλίνοντα αποτελέσματα, η κβαντική μας έδειξε πως ίδιες αιτίες οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα, και η απόλυτη αιτιοκρατία πήγε περίπατο. Η κβαντική μάλιστα πήγε και λίγο παραπέρα καθώς θεμελίωσε την άποψη πως είναι αδύνατο να προβλέψεις το αποτέλεσμα μιας δεδομένης αιτίας παρά μόνο στατιστικά. Και όχι μόνο αυτό αλλά πως η αδυναμία πρόβλεψης δεν είναι απόρροια των ελλιπών ανθρώπινων αισθήσεων αλλά εγγενής ιδιοτητα της ύλης ασχέτως του πόσο καλά μπορούμε ή όχι να παρατηρήσουμε τα φαινόμενα, του πόσο τέλειες ή όχι είναι οι αισθήσεις μας δηλαδή.

Αυτά για το φιλοσοφικό του πράγματος. Στην καθημερινότητά μας όμως εμείς, στο μέτρο μας, μπορούμε πάντα να βρίσκουμε ή να προσπαθούμε να βρούμε τις όποιες αιτίες των γεγονότων, αλλά η ερμηνεία που δίνουμε γίνεται στην βάση κάποιας αξιολόγησης. Κάποια από τα συμβαίνοντα θεωρούνται σημαντικά, κάποια όχι, και από τα σημαντικά θεωρούμε κάποια ως αίτια, κάτι που γίνεται κυρίως από συνήθεια.

Για να είμαστε όμως σωστοί πρέπει να γνωρίζουμε επακριβώς τις συνθηκες που οδηγούν στο όποιο αποτέλεσμα, αλλιώς μπορεί να πέσουμε σε μια εκλογικευτική πλάνη παρανόησης της πραγματικότητας. Το τι θα θεωρήσει ένας ερευνητής "σημαντικό" σε ένα γεγονός διαφέρει πολύ από το τι θα θεωρήσει ένας ιερέας. Σε μια πετυχημένη εγχείριση ο πιστός θα θεωρήσει πιο σημαντικό γεγονός το ..σταυρουδάκι που φόραγε ο ασθενής ή το τάμα που έχει κάνει (ή την έλλειψή τους), από την καταλληλότητα ή όχι της μονάδας και την ικανότητα του ιατρικού προσωπικού.

Ένας "μάγος" πχ μπορεί να...κόψει μια γυναίκα στα δύο και να την ξανακολλήσει. Παλαιότερα θα ήμασταν σίγουροι πως το κάνει με κάποιον υπερφυσικό τρόπο, πως έχει μαγικές, υπερφυσικές δυνάμεις, ίσως και την βοήθεια κάποιου Θεού ή Δαίμονα. Σήμερα όμως (ελπίζω) ξέρουμε πως χρησιμοποιεί διάφορα κόλπα παραποίησης της αντίληψής μας και πως η γυναίκα που κόβεται στην μέση δεν ξανακολλάει έτσι απλά.

Και οι δυο ερμηνείες χρησιμοποιούν κάποιους λογικούς κανόνες, απλά η μία επιβεβαιώνεται ανά πάσα στιγμή και η άλλη όχι. Ποτέ κανένας που κόπηκε όντως στη μέση δεν ξανακολλήθηκε και αυτό μας δίνει μια πεποίθηση πως είναι πολύ δύσκολο να γίνει στο μέλλον. Κάποτε πιστευτή στους περισσότερους ήταν η υπερφυσική εξήγηση, τώρα όμως (ακόμα ελπίζω!) όχι.

Ένα άλλο παράδειγμα για την κακή αξιολόγηση στοιχείων είναι τα διάφορετα θεραπευτικά θαύματα (ή "θαύματα") ιάσεως που συμβαίνουν σε όλες τις λατρείες. Ποτέ δεν μαθαίνουμε το πόσοστό αυτών που πήγαν και παρακάλεσαν να γίνουν καλά και έγιναν. Η εξήγηση και πάλι είναι απλή, και πάλι είναι στο win-win πλαίσιο. Όσοι δεν έγιναν καλά, "δεν πίστεψαν αρκετά". Πιστόμετρο δεν έχει βγει ακόμα και η ισχύς η όχι της πίστεως είναι καθαρά θέμα αποτελέσματος. Παρακαλώ λοιπόν να μου εξηγήσει κάποιος πως κοτζαμάν αρχιεπίσκοπος ΔΕΝ έγινε καλά, απεναντίας πέθανε υποφέροντας. Εαν η ερμηνεία είναι πως δεν πιστευε αρκετά, τότε έχουμε πρόβλημα καθώς μιλάμε για τον νο 1 Χ.Ο. στην χώρα μας, η εκλογή του οποίου από την Σύνοδο θεωρείται θεόπνευστη, όπως όλες οι συνοδικές αποφάσεις.

Το έχουν γράψει και άλλοι, θα το γράψω και εγώ. Θαύματα αυτοϊάσεως συμβαίνουν καθημερινά. Κανένας θεός όμως ποτε δεν έκανε να ξαναφυτρώσει κάποιο κομμένο χέρι από την μια μέρα στην άλλη, γιατί αυτό είναι (στον άνθρωπο τουλάχιστον) αδύνατο, αν και με τα βλαστοκύτταρα που παίζουμε μπάλα τώρα ποτέ δεν ξέρεις....

Σαν επιμύθιο ας δούμε ένα βιντεάκι που βρήκα στον estarian που το βρήκε από αλλου:

---

* Κουβέντα που μνημονεύει ο Ράνκιν στο "Armageddon II , The B Movie" πως είπε ένας οδηγός ταξί στον Μπέρτραντ Ράσελ. Δεν χρειάζεται να πούμε αν όντως την είπε ή όχι, είναι μια καλή σύνοψη έτσι και αλλιώς.
** Θυμήθηκα τώρα το πρώτο μου στουκάρισμα. Είχαμε πάρει 2-3 τούμπες με το όχημα, αλλά παραδόξως βγήκαμε έξω και οι τρεις με ένα καρούμπαλο συνολικά. Αιτία βεβαίως η έλλειψη ικανότητας/εμπειρίας του οδηγού, που χάζευε κιόλας (και ήμουν και εγώ ρε γμτ!). Οι πρώτοι που σταμάτησαν ήταν ένας παπάς με έναν φίλο του, ψιλολιώμα κιόλας από τα ούζα. Από τις πρωτες κουβέντες που μας είπε ο ιερωμένος ήταν να...φτιάξουμε ένα εκκλησάκι στον άγιο πως-τον-λένε που ήταν εκεί κοντά. Η απάντηση μου " Τι μου λες τώρα για εκκλησάκι, εδώ είδαμε το Χριστό φαντάρο", δεν πρέπει να του άρεσε καθόλου :)
*** Επειδή δεν το βρήκα σε ebook στα ελληνικά και βαριέμαι σφόδρα να αντιγράφω. Αν το έχει κανείς μου το στέλνει. Ευχαριστώ.