Να σου βράσω τα πτυχία

Επεσε το μάτι μου στην τελευταία ανάρτηση του κ. Ανδριανόπουλου στο press-gr εδώ.

Και έμεινα ξερός. Ειπαμε ρε μεγάλε να γράφεις μπαρούφες αλλά όχι και έτσι. Αμαν! Τετοια εργαλοιοποίηση γεγονότων και γραπτών για να περαστεί το "δικό μας" νόμιζα πως κάνουν μόνο οι εκπρόσωποι των θρησκευτικων δογματων αλλά ειναι και αυτοι οι μανατζαρέοι κάτι περιπτώσεις! Το μόνο που του αναγνωρίζω πως έχει δίκιο είναι πως ο συνεχόμενος και αυτοτροφοδοτούμενος δανεισμός δεν λύνει κανένα πρόβλημα, αντιθέτως το χειροτερεύει. Αλλά ας μην ξεχνάμε πως ένας υγιής δανεισμός (εντος των ορίων που θέτει η ανάπτυξη) ειναι "καλό" για μια χώρα. Από την άλλη δεν νομίζω να χρειάζονται και πολλά πτυχια οικονομικών για να δει κανείς κάτι τόσο προφανές, σωστά;

Τι έμαθα λοιπόν; Πέρα από τις σωστές διαπιστώσεις πως πολλές κοινωνίες μπορούν καταρρευσουν εν μια νυκτί, ακόμα και όταν δεν ειναι "εμφανή" τα σημάδια κατάρρευσης τους η συμπερασματολογία και η εμφανής ιδεολογικοποιηση των γραπτών άλλων (όπως του πολυβραβευμένου Jared Diamond και του σχετικού του βιβλίου "Κατάρρευση") ειναι εμφανής. Τι μας λέει ο κ Ανδριανόπουλος;

"Και τα αίτια δεν εντοπίζονται σε παλιές πολιτικές επιλογές και κινήσεις. Συνήθως προκύπτουν άξαφνα από δυσλειτουργίες των μηχανισμών της οικονομίας."

Καμία σχεση με αυτα που γράφει ο Jared. Ο Jared γράφει πως ακριβώς οι παλιές και εν πολλοίς επιτυχημένες επιλογες μιας κοινωνίας μπορεί να την καταστρέψουν, όταν επιφέρουν συσσωρευτικά βλάβες στους πόρους της. Τοτε ακριβώς χρειάζεται η κοινωνία να αλλάξει συνήθειες και δίνει μερικά πχ για μερικές που το έκαναν επιτυχημένα.

Κατόπιν μαθαίνουμε, σχεδόν σωστά κιολας πως " Ο Diamond αναλύει γλαφυρά την πορεία προς την καταστροφή κοινωνιών που δεν αναγνώρισαν τα μηνύματα των καιρών και υποχρεώθηκαν να αναλώσουν τις πλουτοπαραγωγικές τους πηγές για την συντήρηση δομών άχρηστων και βλαβερών ουσιαστικά για το σύνολο"

Ανοησίες και ξεράσματα κατά βάθος. Μια κοινωνία θεωρεί χρήσιμο αυτό που κάνει ακόμα και όταν είναι "λάθος". Ξερουμε πχ πως εξορύσοντας πετρέλαιο μολύνουμε εδάφη και ωκεανούς αλλά το δεχόμαστε σαν παράπλευρη απώλεια μικρή μπροστά στο τελικό όφελος. Ομως οι απώλειες αυτές μπορεί να δράσουν συσσωρευτικά (γι αυτό και κοιτάμε και τις χρονικές παραγώγους και εκει αρχίζουμε να ανησυχούμε) και ξαφνικά οι μέχρι πρότινος σωστές και πετυχημένες πολιτικές γίνονται αδιέξοδες. Και αυτό λέει ο Jared Diamond του οποίου οι θέσεις αλλοιώνονται "μονο" όσο χρειάζεται για να περαστεί μια άλλη άποψη.

Και εδώ έρχεται ο σωτήρας της ΕΛλάδας και του κόσμου γενικότερα και βρηκε την αιτία του κακού και της παγκόσμιας κρίσης! Ναι κυρίες και κύριοι για την κρίση ευθύνεται το...ελληνικό δημόσιο που ειναι τόσο μεγάλο και τρώει τα πάντα! Η λύση από την κρίση ειναι λοιπόν:

" Για εμάς η πρόκληση είναι η δραματική περικοπή του δαπανηρού και άχρηστου σε πολλούς τομείς δημόσιου τομέα. Και η οικοδόμηση μιάς κοινωνίας δυναμικής, σφριγηλής στα πλαίσια του ελεύθερου ανταγωνισμού, δίχως την τροχοπέδη ξεπερασμένων και δύσκαμπτων προστατευτισμών. Να επικεντρωθούμε δηλ. ολοκληρωτικά σε σοβαρές και παραγωγικές δραστηριότητες που θα φέρουν πλούτο και πλεονάσματα πόρων στη χώρα."


Ας πει καποιος στον κ. Ανδριανόπουλο πως η οικονομική κρίση ειναι παγκόσμια και εδώ (στην Ελλάδα δηλ) παίζονται και άλλα παιχνίδια (κυρίως κυνήγι ισοτιμιών, ρωτηστε κανεναν οικονομολόγο λίγο πιο σοβαρό απο τον Ανδριανόπουλο να σας πει). Υπευθυνη για την παγκόσμια κρίση (αλλά και για το δικό μας πρόβλημα επικείμενης χρεοκοπίας) είναι η ίδια η φιλελεύθερη πολιτική που ο ίδιος θεοποιεί. Το ελληνικό πρόβλημα δεν ειναι η φιλελευθεροποίηση ή μή της οικονομικής πολιτικής. Μόνο κάποιος παντελώς ανιστόρητος θα έλεγε κάτι τέτοιο.

Γιατι απλούστατα ποτέ στην Ελλάδα δεν εφαρμόστηκε μια "καθαρή" πολιτική οποιουδήποτε είδους. Και αυτό διότι 1-2 "θεσμοι" (οπως η εκκλησία) και μερικά σογια νομίζουν πως είμαστε οι κολλίγοι τους και εμμένουν σε έναν αναχρονιστικό κοτσαμπασισμό με δημοκρατικό επίχρισμα. Αυτό ειναι το ελληνικό πρόβλημα και όχι το μέγεθος του δημόσιου τομέα (που αφενός και άλλες χωρες έχουν μεγαλύτερο και αφετέρου πόσα πια παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι; Για συγκρινετε τα με τα κοστη εξοπλισμων, αποπληρωμής εθνικών χρεών και "ελληνικά εξοδα" δημιουργίας έργων υποδομης όπως οι εθνικές οδοί και τα στάδια των Ο.Α. να γελάσουμε). Αυτες ειναι οι συνήθειες που ενώ έδειχναν στην Ελλάδα να δουλεύουν για κάμποσα χρόνια, αυτες οδηγούν τώρα την κοινωνία σε αδιέξοδο. Όπως και στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα ο νεοφιλελευθερισμός και η "δημιουργια" μη υπαρκτού (χρηματιστηριακού) πλούτου έδειχνε να δουλεύει ρολόι μέχρι που οι ίδιες οι λογικές αντιφάσεις του το έριξαν στην λούμπα. Γιατί η παγκόσμια οικονομία δεν έπαψε ξαφνικά να παράγει και δεν έχουμε λχ να φάμε. Αντιθέτως. Απλά ο τρόπος λειτουργίας της δείχνει να έκλεισε τον κύκλο του, όπως λχ έκλεισε τον κύκλο του ο "ανύπαρκτος" (καλό ε;) σοσιαλισμός στα τέλη των 80's και μάλιστα, όπως σημειώνει χαρακηριστικά ο Jared, στο απόγειο της δύναμής του.


Ας μάθει ο κ. Ανδριανόπουλος πως ο Jared Diamond όταν μιλάει για πόρους δεν αναφέρεται στο χρήμα αλλά στο να έχουμε να τραφούμε και να ζήσουμε. Το χρήμα ειναι μέτρηση αυτών το πραγμάτων και όχι τα πράγματα τα ίδια.

Κατόπιν, ο Ανδριανόπουλος εχει δικιο όταν λέει πως "Η εμμονή λοιπόν σε παλιές συνήθειες κάθε άλλο παρά εξασφαλίζει προοπτικές και ευημερία." αλλά μετά το χάνει λέγοντας πως: "Για χρόνια, δεκαετίες ολόκληρες ίσως, ξορκισμένος εχθρός της κατεστημένης ελληνικής πολιτικής τάξης ήταν ο νεοφιλελευθερισμός. " και τα λοιπά και τα λοιπά.

Οι παλιές συνήθειες οι οποίες εμμένουν ήταν η επιβράβευση των "δικών μας" με αργομισθίες, το λάδωμα και η ρεμούλα, η κλοπή δημόσιου χρήματος από ημετέρους και άλλα χαριτωμένα και όχι ο κρατισμός ο ίδιος. Αυτά γίνονται σε όλες τις χώρες του κόσμου, μόνο εδώ όμως "επιβραβεύονται" τόσο επιδεικτικα. Αυτες οι συνήθειες των σογιών που λέγαμε θα μας φάνε και αυτές πρέπει να αλλάξουν αν θέλουμε να γλιτώσουμε την επικείμενη (ή υποθετική, ανάλογα με τα γούστα) κατάρρευση.


Ο Jared (που φαίνεται πως τον διαβασε με πολύ περίεργο τρόπο, διαγώνια σχεδόν, όπως πχ διαβάζει ο Πλεύρης τους αρχαίους και τους αλλάζει την Παναγία) το λέει καθαρά. Σε όλες τις κοινωνίες που αντιμετώπιζαν το πρόβλημα, μια από τις κυριότερες παραμέτρους της τελικής κατάρρευσης ήταν η ικανότητα της ελίτ να απομονώνει τον εαυτό της από τα προβλήματα που προκαλούν οι πολιτικές της στο σύνολο. Όσες φορές έγινε απλά η ελίτ κράτησε για τον εαυτό της το αμφιβολο προνόμιο να πεθάνει τελευταία από την πείνα. Μια νεα δόση "φιλελευθερισμού" αλλά ΔΝΤ ή "Μέτρων Σταθερότητας και Ανάπτυξης" θα εντεινει το πρόβλημα και δεν θα το ελαττώσει παρά μόνο στα στατιστικά μεγέθη. Αν όμως ξαφνικά παράγουμε πχ 10% παραπάνω αλλά τα οφέλη του τα καρπώνονται όλο και λιγότεροι, ναι μεν σαν μ.ο. θα πάμε καλά αλλά σαν κοινωνία θα τον πιούμε. Αυτό πια ειναι τόσο απλό που το καταλαβαίνουν και οι ποινικολόγοι.(Ασε που ο ίδιος ο Jared λέει οι κοινωνίες με ισχυρό κρατισμό (δηλ ισχυρή κεντρική διοίκηση) δείχνουν να ξεπαρνάνε πιο εύκολα τα προβλήματα, αν το ισχυρό κράτος πάρει τις αποφάσεις του.)

Μετρα και πολιτικές που θα ισχυροποιούν τους ισχυρούς και θα πλουτίζουν τους πλούσιους θα επιδεινώσουν το πρόβλημα. Το καταλάβαμε ή να το κάνω λιανά γαμώ τα πτυχία σας γαμώ;

Τελος παντων ας τα πει ο ίδιος ο Jared γιατι το κούρασα. (τα είχα αναφέρει και εδώ, αλλά φαίνεται πως οι οικονομολόγοι δεν...με διαβάζουν)




Ρεζουμέ:
Αιτια κατάρρευσης ή καλύτερα πραγματα που συμβαίνουν όταν έχουμε καταρρεύσεις:
1 (και κυριότερο). Καταστροφή πόρων. Λέγοντας πόρων εννοούμε φυσικών πόρων και όχι μονάδων μετρήσεως όπως ειναι το χρήμα. Γκεγκε; Συνήθως προκαλείται από τις πολιτικές που ακολουθούνται (αποδάσωση, υπερβολική εξόρυξη, μόλυνση υδροφόρου ορίζοντα κτλ)
2. Κλιματική αλλαγή
3-4. Προβλήματα με γείτονες. Δηλ. το να δημιουργείς εχθρικές σχέσεις με γειτονικούς λαούς ειναι ελαφρώς αυτοκτονικό μακροπρόθεσμα. Σας θυμίζει τπτ; Επίσης η απώλεια φιλικών κρατων που μπορούν να μας στηρίξουν ειναι επίσης πρόβλημα (και αυτό το τελευταίο κάτι μας θυμίζει ε;)
5. Πολιτιστικοί παράγοντες. Αυτά που ήταν πετυχημένα για χρονια μπορεί τελικά να μας οδηγήσουν στην αποτυχία και ενίοτε πρέπει να θυσιαστούν ακόμα και αν υπάρχουν για να μας θυμίζουν την "ταυτοτητά" μας. Οι λαοι που γλίτωσαν επικείμενες καταρρεύσεις παράλλαξαν και μέρος της "εθνικής τους ταυτότητας" ή καλύτερα αυτό που ήταν μια πτυχή της για να συνεχίσουν να υπάρχουν (διαβάστε το βιβλίο, μην τα περιμένε όλα από μια 20λεπτη παρουσίαση)


Making collapse likely

• Αντιθεση αναμεσα στα βραχυπρόθεσμα κέρδη και στόχους των ελίτ και της μακροπρόθεσμης επιβίωσης της κοινωνίας. Χειροτερεύει όταν η ελίτ ειναι αποκομμένη από τις επιπτώσεις που επιφέρουν οι δράσεις της. Το καταλάβαμε;;

• Ειναι δυσκολο μια κοινωνία να αλλάξει συνήθειες που έδειχναν να λειτουργούν επιτυχημένα για χρόνια. Αυτες οι συνήθειες όμως όταν τεθούν αντιμέτωπες με τα συσσωρευμένα προβλήματα που προκαλούν μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστούν ή να αλλάξουν.

Αυτά λέει ο Jared. Aτυχώς δεν αναφέρεται σε καμία περίπτωση πως το κόστος του δημοσίου έκανε μια κοινωνία να καταρρεύσει. Και ειναι λογικό, ο άνθρωπος ειναι ξύπνιος.


Υ.Γ. Διαβάστε και το (γαμάτο) ποστ του slarti ο οποίος με μια απλουστατη παραβολή δείχνει πως και γιατί φτάσαμε εκεί που φτάσαμε. Kαι ας μην έχει κανένα πτυχίο οικονομικών. Πάλι καλά γιατί αυτοί που έχουν......

Y.Γ.2 Updated version. Η ΕΚΤ δανείζει τις τράπεζες με 1% οι οποίες μετά μας δανείζουνε με 6-7% . Η ίδια η ΕΚΤ ΔΕΝ μπορεί να μας δανείσει απευθείας. Αυτό ειναι στα πλαίσια του νεοφιλελευθερισμού ή όχι; Η διαφορά των επιτοκίων μπορεί και μονη της να συγκριθεί με τους μισθούς όλων των υπαλλήλων ή μου φαίνεται; Ειπαμε πως το κρατος στην Ελλάδα λειτουργεί προβληματικά αλλά η λύση ειναι η επιδιορθωση και όχι η διαλυση κύριοι οικονομολογοι και λοιποι. Οι αιτίες του οικονομικού στραγγαλισμού της χώρας ειναι αλλες οσο και αν κάνετε πως δεν το καταλαβαίνετε.


Υ.Γ.3 Ξανα-μανα update. Φανταστείτε κάποιον που κρυώνει και θέλει να αγοράσει γάντια αλλά δεν έχει χρήματα. Ο κ. Ανδριανόπουλος θα ήταν ικανός να του προτείνει να κόψει τα δάκτυλα από το ένα χέρι του, να τα πουλήσει και με τα λεφτά που θα αποκτήσει να αγοράσει ένα γάντι (μιας και το κουλό χέρι δεν θα το χρειάζεται) και μια....κάλτσα για το άλλο χέρι. Θα έχει και τα λεφτα του ενός γαντιού κέρδος!