Ουφ πεσατε να με φάτε! Άντε και να δούμε ποιος θα φορολογήσει ποτέ την εκκλησία!

Τρίτη, Σεπτεμβρίου 30, 2008

Σκοταδισμός σήμερα: Round One - Οι απαρχές

Intro:
Η σημερινή εποχή είναι λίγο περίεργη μιας και ενώ η βελτίωση των μέσων και η πρόοδος μας έχουν δώσει ουκ ολίγα κοινωνικά και οικονομικά οικονομικά οφέλη, παρατηρείται μια στροφη στην ανορθολογικότητα και μάλιστα μέσω "εργαλείων" του ορθολογισμού, όπως είναι η επιστήμη. Παράγεται ένα πράγμα "σαν επιστήμη", για να δώσει άλλοθι υπάρξεως σε καταστάσεις και ιδεοληψίες οι οποίες δεν είναι απλά λανθασμένες, αλλά ενίοτε γίνονται και επικίνδυνες. Η "έγκυρη" και επιστημονική άποψη για το πως λειτουργεί ο κόσμος κοντράρεται ξανά στα ίσια με τις "εξ αποκαλύψεως" αλήθειες, μόνο που τωρα αυτές οι αλήθειες εκτός από το καθαρά άλογο των επιχειρημάτων τους επιχειρούν να κερδίσουν και πόντους σοβαροφάνειας.



Round 1. Οι απαρχές του σκοταδισμού και μια προσπάθεια εξήγησης.


Θα σε κουράσω λίγο σήμερα φίλτατε αναγνώστη, μιας και θα σε βάλω να διαβάσεις κείμενα, τα οποία νομίζεις πως ξέρεις*. Ο γράφων δεν ασπάζεται τα παρακάτω κείμενα, ούτε ως ιστορική πραγματικότητα, ούτε ως αληθή, ούτε τίποτε παρόμοιο, απλά συνηθισμένος ων (πάει το κόλλησα!) στην ανάλυση θα προσπαθήσει να τα αναλύσει με πολιτικούς/υλιστικούς όρους. Ως συνήθως δεν διεκδικώ δάφνες πρωτοτυπίας επί του θέματος, μιας και έχουν γραφτεί και ξαναγραφτεί αυτά, αλλά απ΄ότι φαίνεται κάποια πράγματα πρέπει να τα λέμε συνέχεια μπας κα ακουστούμε κάποτε.

Υπενθύμιση: Η Παλαιά Διαθήκη στην μετάφραση των εβδομήκοντα, είναι η επίσημη που χρησιμοποιεί η εκκλησία της Ελλάδος. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν μεταφραστικά λάθη μέσα, η πως δεν "διορθώθηκε" αργότερα. Μπορεί η ιστορία στα εβραϊκά να είναι διαφορετική (που δεν το νομίζω) αλλά εμάς μας ενδιαφέρει εδώ κυρίως τι λέει, τι ιδεολογία πρεσβεύει, και όχι το πότε και πως γράφτηκε κάτι, παρόλο που και αυτό έχει την σημασία του, γιατί πρέπει να έχουμε μιαν ιδέα του κοινωνικοπολιτικού κλίματος για να βγάλουμε συμπεράσματά για το τι θέλει να πει ο ποιητής.


Παραπέρα νομίζω πως είναι λογικό να υποθέσουμε πως κάποια βιβλία δεν γράφτηκαν από συγχρόνους τους (πχ στην Γέννεση, που εξετάζεται μερος της παρακάτω, δεν λέει πουθενά πως ο Αδάμ ήξερε να γράφει, άρα μάλλον δεν....την έγραψε ο ίδιος) αλλά αργότερα, από τους +γνώστες+ της θείας βούλησης. Ας δούμε όμως αυτοί οι γνώστες ποια βούληση υπαγόρευαν στους πιστούς.


Γέννεσις

ΚΕΦ 2.


15 Καὶ ἔλαβε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, ὃν ἔπλασε, καὶ ἔθετο αὐτὸν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτὸν καὶ φυλάσσειν.
16 καὶ ἐνετείλατο Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ᾿Αδὰμ λέγων· ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ ἐν τῷ παραδείσῳ βρώσει φαγῇ,
17 ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ· ᾗ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε

Μαθαίνουμε πως ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο-άντρα και πως του επέτρεψε να κάνει κουμάντο στα πάντα, και να τρώει όλους τους καρπούς εκτός από έναν, με ποινή θανάτου μάλιστα. Εδώ είναι το ωραίο: Πως λέγεται το δέντρο που δεν πρέπει να φάει ο άνθρωπος-πιστός; Δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Ποιά είναι η γνώση του καλού και του κακού; Έχει πολλά ονόματα. Να σας δώσω μερικά;
* Παιδεία
* Φιλοσοφία
* Επιστήμη

Όποιος κατέχει κάποιο από αυτά, έχει, ή μπορεί να φτιάξει έναν δικό του, ορισμό για το καλό και το κακό (για το πως να ζει δηλαδή) και δεν χρειάζεται κατ' ανάγκη περαιτέρω εξηγήσεις, ειδικα από κάποιον ο οποίος τα ορίζει κατά το γούστο του. Για το Θεό είναι κακό όμως να ξέρεις πως να ζήσεις διότι τότε αυτός....κινδυνεύει να βγει στην σύνταξη.


ΚΕΦ. 3


1. Ο δὲ ὄφις ἦν φρονιμώτατος πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν ἐποίησε Κύριος ὁ Θεός. καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· τί ὅτι εἶπεν ὁ Θεός, οὐ μὴ φάγητε ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ παραδείσου;
2 καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ τῷ ὄφει· ἀπὸ καρποῦ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου φαγούμεθα,
3 ἀπὸ δὲ τοῦ καρποῦ τοῦ ξύλου, ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, εἶπεν ὁ Θεός, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ, οὐ δὲ μὴ ἅψησθε αὐτοῦ, ἵνα μὴ ἀποθάνητε.
4 καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε·
5 ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν.

Και πολύ σωστά. Αν ο άνθρωπος γίνει σοφός (ακόμα και σήμερα λέμε να πάνε τα παιδιά σχολείο, να "ανοίξουν τα στραβά τους"), θα γκρεμίσει τον "απόρθητο οίκο" του Θεού (δηλαδή των παπάδων) και δεν θα τους έχει ανάγκη. Θα πάρει την θέση τους, θα ζητήσει μερίδιο στην εξουσία και έτσι θα "γίνει Θεός". Επίσης υπενθυμίζω πως το δέντρο της γνώσης είναι στην μέση του παραδείσου... Αρκετά ποιητικό θα έλεγα, με το οποίο και συμφωνώ, αν το αποκόψουμε από τα υπόλοιπα. Επίσης άξιο αναφοράς είναι πως ο "όφις" δεν αναφέρεται ως κακός αλλά ως φρονιμότατος (δηλ πανέξυπνος), ο οποίος και μετά καταράσσεται. Ο Θεός κάνει εχθρό του την εξυπνάδα, και εδώ μπορούμε να προβληματιστούμε με το "μακάριοι οι φτωχοί τω πνεύματι". Και ο Δίας σε κάποιες ιστορίες τσαντίζεται με μερικούς που είναι πιο ξύπνιοι από αυτόν όπως πχ με τον Σίσυφο, και πάλι επειδή βλέπει πως του κόβουν μερίδιο της πίτας. Και πάλι ο Σίσυφος, αν και αιώνια τιμωρημένος, ήταν ένα σεβαστό πρόσωπο από τους Έλληνες, όπως και άλλοι ξύπνιοι τύποι όπως ο Οδυσσέας (που για μερικούς κουτσομπόληδες ήταν γιος του Σισυφου και όχι του Λαέρτη).

6 καὶ εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ὅτι ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα ἀπὸ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καὶ ἔδωκε καὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ᾿ αὐτῆς, καὶ ἔφαγον.
7 καὶ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν δύο, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, καὶ ἔρραψαν φύλλα συκῆς καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα.

Συμπέρασμα πρώτον** πως ο καρπός της γνώσης ήταν καλός και άρεσε.... συμπέρασμα δεύτερον και πονηρόν είναι πως για να ανοίξει τα μάτια του ένας άντρας χρειάζεται να τον μπριζώσει ένα γκομενάκι :)
............
22 καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ἰδοὺ ᾿Αδὰμ γέγονεν ὡς εἷς ἐξ ἡμῶν, τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν· καὶ νῦν μή ποτε ἐκτείνῃ τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ λάβῃ ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φάγῃ καὶ ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα.

Η απειλή γίνεται πραγματικότητα. Όποιος γνωρίζει, δεν θα "ζήσει αιώνια". Βεβαίως εμείς δεν είμαστε νομάδες τροφοσυλλέκτες και ξέρουμε πως κανένας ζωντανός οργανισμός δεν ζει αιώνια, άρα ο ηθικός αυτός εξαναγκασμός απλά μας κάνει να αμφιβάλλουμε για την ηθική αυτών που έγραψαν το κείμενο.


Η λογική εξήγηση είναι απλή. Ο έχων την εξουσία δεν θέλει να την χάσει, και κάνει ότι μπορεί για να αποκλείσει τους "υπό" από αυτήν. Το κατ' εξοχήν μέσο αμφισβήτησης είναι η παιδεία, η "γνώση του καλού και του κακού", άρα αυτή κρίνεται ως αμαρτωλή και απορριπτέα. Η παιδεία και το παρελκόμενο της, η άνοδος του πολιτισμού και του βιοτικού επιπέδου, που επιτρέπει στον άνθρωπο να εργάζεται λιγότερο και να σκέπτεται περισσότερο. Η παιδεία δίνει τα εργαλεία σε κάποιον, να αμφισβητήσει τα μέχρι τώρα θεωρούμενα ως δεδομένα, να συγκρίνει διαφορετικές απόψεις και (αισιόδοξα) να βγάλει ένα δικό του, ίσως πιο λειτουργικό, συμπέρασμα. Από την άλλη ο ιδανικός πιστός είναι αυτός που δεν σκέπτεται καθόλου. Σε μια ιδανική κοινωνία πιστών, δεν υπάρχει δεύτερη άποψη, ούτε διαφωνία, ούτε αμφισβήτηση αυτών που λέει ο Θεός, δηλαδή ο ιερέας.

Πιο έξυπνο και ποιητικό παράδειγμα, και σίγουρα πιο καλογραμμένο είναι η αντίστοιχη ιστορία του Προμηθέα (της προσωποποιημένης ανθρώπινης πρόνοιας) ο οποίος είχε κατακλέψει τους Ολύμπιους προς όφελος των θνητών. Πολύ λογικά ο Δίας, που είδε μέρος της εξουσίας του να φεύγει τον τιμώρησε.

Αντιγράφω:

"Eπειδή ήταν ο δημιουργός (σ. του zaphod: Εγώ προστάτης θυμόμουνα, η σελίδα έχει και τις δυο παραλλαγές) των ανθρώπων παρακολουθούσε πάντα με ενδιαφέρον την πορεία τους πάνω στη γη και πολλές φορές είχε παρακούσει τις εντολές του Δία ή τον είχε ξεγελάσει προς όφελός τους.

Κατά τη διάρκεια μιας επίσημης θυσίας, ο Προμηθέας, χώρισε ένα βόδι σε δυο μέρη. Στο ένα μερίδιο έβαλε το δέρμα, τη σάρκα και τα εντόσθια σκεπασμένα με την κοιλιά του ζώου και στο άλλο έβαλε τα κόκαλα, από τα οποία είχε αφαιρέσει το κρέας, και τα είχε σκεπάσει με το λευκό λίπος. Έπειτα είπε στο Δία να διαλέξει το μερίδιο που θα αντιστοιχούσε στους θεούς, το υπόλοιπο προοριζόταν για τους ανθρώπους. Ο Δίας διάλεξε το λίπος κι όταν διαπίστωσε ότι το μερίδιο αυτό το αποτελούσαν μόνο κόκαλα θύμωσε και με τον Προμηθέα και με τους ανθρώπους κι αποφάσισε να μην τους ξαναστείλει ποτέ πια τη φωτιά.

(σ. zaphod: Οι μεγάλοι μπορεί να θαμπωθούν από τα γυαλιστερά μπιχλιμπίδια και να χάσουν την ουσία. Μιλάμε για μύθο με νόημα, όχι μαλακίες)

Ο Προμηθέας έκλεψε σπίθες φωτιάς από τον τροχό του ήλιου ή από το καμίνι του Ηφαίστου και την έδωσε στους ανθρώπους, οι οποίοι βελτίωσαν έτσι τη ζωή τους, έφτιαξαν εργαλεία, καλλιέργησαν τη γη κι εκπολιτίστηκαν. Ο Προμηθέας τους βοήθησε να αποκτήσουν ιατρικές γνώσεις, να παρασκευάσουν φάρμακα, τους δίδαξε αρχιτεκτονική, μαθηματικά, αστρονομία, μεταλλουργία, ναυσιπλοΐα.

Ο Δίας τιμώρησε και τους ανθρώπους και τον Προμηθέα. Εναντίον των ανθρώπων έστειλε την Πανδώρα, ενώ τον Προμηθέα, με τη βοήθεια του κράτους και της Βίας, τον έδεσε με ατσάλινες αλυσίδες επάνω στον Καύκασο κι έστειλε έναν αετό, γεννημένο από τον Τυφώνα και την Έχιδνα, να του τρώει το συκώτι, το οποίο κάθε πρωί ανανεωνόταν. Ο Δίας επίσης ορκίστηκε στα νερά της Στύγας να μη λύσει ποτέ από τα δεσμά του τον Προμηθέα.

Ο Προμηθέας κρεμόταν για πολλά χρόνια (από τριάντα έως τριάντα χιλιάδες) από το βράχο μέχρι τη στιγμή που ο Ηρακλής τον ελευθέρωσε από τα δεσμά του. Ο Δίας χάρηκε πολύ για το κατόρθωμα του γιου του, ώστε αποφάσισε να αφήσει ελεύθερο τον Προμηθέα. Επειδή όμως έπρεπε να κρατήσει τον όρκο του, υπέδειξε στον Προμηθέα να κατασκευάσει ένα δαχτυλίδι από το ατσάλι της αλυσίδας του και από ένα κομμάτι του βράχου επάνω στον οποίον ήταν δεμένος. Με τον τρόπο αυτό ο ατσάλινος δεσμός συνέχιζε να τον κρατάει δεμένο πάνω στο βράχο του."


Σαν ιστορία μοιάζει πολύ με την Γέννεση, αν εξαιρέσουμε κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά:

* Ο Προμηθέας τιμάται από τους ανθρώπους οι οποίοι και νιώθουν ευγνώμονες, ενώ το φίδι είναι καταραμένο στο συλλογικό νου. Για τους Εβραιοχριστιανούς η γνώση είναι συμφορά ενώ για τους Έλληνες πολύτιμο αγαθό. Ο Εωσφόρος (αυτός που φέρνει την αυγή, δηλ. το φως) είναι ένα από τα ονόματα του Διαβόλου στην Εβραιοχριστιανική μυθολογία. Υπενθυμίζω πως γενικά σε όλες τις μυθολογίες/φιλοσοφίες η έννοια του φωτός εκτός από το "καλό" παραλληλίζεται και με την "γνώση".

* Δεν υπάρχει ηθικοπλαστικό στοιχείο, απλά ο ρεαλισμός της μανίας του άνακτα για εξουσία και η οργή του όταν μέρος της χάνεται αντιμετωπίζονται απλά και ρεαλιστικά ως φυσιολογικές εξελίξεις των πραγμάτων. Η απώλεια μέρους της εξουσίας του Θεού, και η επακόλουθη ανθρώπινη πρόοδος, αντιμετωπίζονται σαν κάτι θετικό για τους ανθρώπους. Ο Θεός δεν είναι δημιουργός αλλά κυβερνήτης. Και η "φύση" της εξουσίας δεν είναι να μοιράζεται αυθόρμητα από αυτόν που την έχει. Οι άνθρωποι έχουν "δημιουργό" ή προστάτη κάποιον ο οποίος πάει κόντρα στον κυβερνήτη για το καλό τους. Ο προστάτης (και υπονομευτής της θεϊκής εξουσίας) τιμωρείται από τον κυβερνήτη με την βοήθεια του Κράτους και της Βίας...(είπατε τίποτα;)

* Δεν υπάρχει κανενός είδος "κληρονομικό" (προπατορικό) αμάρτημα. Υπάρχει η οργή του μονάρχη, ο οποίος όμως είναι δέσμιος του λόγου του και της ανθρώπινης πανουργίας (πχ παρόλο το δούλεμα που έφαγε με τα κόκκαλα δεν αθέτησε την υπόσχεσή του και έμεινε στο λαουτζίκο το κρέας), και ο οποίος απ΄ένα σημείο και μετά αναγνωρίζει το τι έγινε και το....προστατεύει (aka καπελώνει). Πάντως αναγνωρίζει το δίκαιο της ήττας (!) του και εκδικείται από....αλλού. Σαν τον Αλογοσκούφη ένα πράγμα που παίρνει πίσω ένα φορολογικό μέτρο και πετά άλλα τρία :)


Πολύ "σημαδιακό" είναι και το επεισόδιο της γέννησης της Αθηνάς:
"Σύμφωνα με έναν χρησμό η Μήτις (σ. zaphod θεά της Σοφίας και της φρόνησης) θα γεννούσε πρώτα μια κόρη και έπειτα έναν γιο που θα καταλάμβανε την εξουσία και θα κυβερνούσε θεούς και ανθρώπους."

Λογικό είναι πως τα τέκνα της δύναμης και της σοφίας θα έβαζαν τα δυο πόδια του κυβερνήτη σε ένα παπούτσι. Και τι έκανε ο δικός μας;

" Μόλις ο Ζευς πληροφορήθηκε τον χρησμό, φοβούμενος μην πάθει ότι και ο πατέρας του Κρόνος, κατάπιε τη Μήτι, ενώ κυοφορούσε ακόμη την Αθηνά. Έπειτα με τη βοήθεια του Ηφαίστου, ο Δίας γέννησε την Αθηνά, ενώ η Μήτις παρέμεινε μέσα του."

Έτσι η Σοφία πλέον εγκολπώνεται, είναι "εκ Διος" προερχόμενη, άρα δεν μπορεί να του πάει κόντρα. Ο Θεός είναι πλέον
σύμμαχος και όχι εχθρός της Σοφίας. Και όχι μόνο αυτό αλλά την εκπέμπει και "κατά μέτρο". Επίσης πανέξυπνος στο συμβολισμό του μύθος.


Αξίζει να σημειωθεί πως με τίποτε τα κείμενα αυτά (Ησίοδος κτλ) δεν θεωρούνταν "ιερά" ή θεόπνευστα. Ούτε και υπήρχαν νόμοι που να απορρέουν από αυτά. Τους νόμους τους κανόνιζε η πόλη και όχι ο Θεός ο οποίος ενίοτε "τιμωρούσε" όποιους παραβίαζαν τους νόμους της πόλης. Αν τα κείμενα ήταν καλογραμμένα άρεσαν, αλλά οποιοσδήποτε μπορούσε να πει την γνώμη του επί του θέματος. Η "θεοπνευστία" ήταν η 'βοήθεια' από τις Μούσες για να κάνει κάποιος ένα έργο και να το κάνει καλά.
Επίσης δεν μπορούσαν τα κείμενα αυτά, να "προσβληθούν" και ο προσβάλλων να τιμωρηθεί. Το ιερατείο δεν είχε τέτοιες δυνατότητες στην Ελλάδα, ακόμα και στις παλαιότερες εποχές μιας και συνήθως ο "βασιλιάς" της πόλης ήταν ταυτόχρονα και ιερέας, άρα δεν υπήρχε περίπτωση η "πνευματική" εξουσία να πάει κόντρα στην κοσμική, ούτε και ενδιέφερε την κρατική εξουσία η ιερότητα κάποιων πραγμάτων, πέρα από τις πρακτικές της εφαρμογές (σύγκλιση των πολιτών σε έθνος). Όταν καταργήθηκε ο θεσμός της βασιλείας οι περισσότεροι ιερείς ήταν κάτι σαν το παπά του (μικρού) χωριού χωρίς κανενός είδος εξουσία.

Ας μην μακρηγορώ άλλο επί του θέματος. Εύκολο είναι να δειχθεί πως με τόσο φιλελεύθερους και "ρεαλιστικούς" (όσον αφορά την πολιτική του πράγματος) μύθους και θεσμούς οι αρχαίοι Έλληνες είχαν όλα τα εφαλτήρια για να θέσουν πρώτοι τις ερωτήσεις "Γιατί;" και "Τί έστιν;" και να μην θεωρήσουν πως η απαντηση ήταν "ο Θεός" ή πως "Δεν πρέπει να ρωτάς" ή "Ό,τι πει ο ιερέας". Ο κόσμος ήταν βεβαίως το βασίλειο (και όχι η δημιουργία) των θεών, αλλά δεν υπήρχε αλάθητο από κανέναν. Χωρίς να χάνουν την ευσέβειά τους, χωρίς να θεωρείται κατ' ανάγκη ασέβεια, μπορούσαν να κοροϊδέψουν τους Θεούς και αυτά που ήξεραν οι ίδιοι. Ασέβεια θεωρούνταν η προσπάθεια να γίνουμε οι ίδιοι Θεοί και να τους ξεπεράσουμε γιατί ο Δίας δεν γουστάρει να τον ρίξουν και για κανέναν άλλο λόγο.
Τις απαντήσεις στα όποια "κοσμολογικά" ερωτήματα δεν τις έδινε ούτε ο παπάς, ούτε ο βασιλιάς αλλά όποιος γούσταρε, και τελικά το έκαναν και επάγγελμα οι καλύτεροι εξ' αυτών. Εννοείται πως πολλά συμπεράσματα, με βάση τα σημερινά κριτήρια, μπορεί να φαντάζουν ανόητα ή παιδαριώδη, αλλά για τα δεδομένα της εποχής ήταν πρωτοπορία. Από την άλλη, κάποιες μέθοδοι και τρόποι σκέψης της εποχής παραμένουν στέρεοι μέχρι σημερα μιας και είχαν προσεγγίσει το τέλειο στον τομέα τους, με εύκολο παράδειγμα την Ευκλείδεια Γεωμετρία.
Η νέα ανακάλυψη δεν θεωρείται επ' ουδενί ασέβεια και ο Δίας απλούστατα παραμένει Δίας, έστω πχ και αν η παντοδυναμία του περιορίζεται. Για τους αρχαίους Έλληνες ήταν αυτονόητο πως υπάρχει ο Δίας, γι αυτό και δεν ζητούνταν κανενός είδους ομολογία πίστης. Ήταν αυτονόητο πως πρέπει να συμμετέχουν όλοι στην λατρεία, γιατί απλούστατα η λατρεία ήταν συνυφασμένη με την έννοια της πολης-κράτους, δρούσε σαν συνδετικός κρίκος. Το να έλεγε κάποιος πως δεν πίστευε στον Δία, δεν θα αντιμετωπιζόταν τόσο σαν ασέβεια προς τον Θεό, αλλά πιο πολύ σαν να έλεγε πως το φυσιολογικό είναι να περπατάμε με τα χέρια.

Τα πρώτα παγκοσμίως δείγματα αθεϊσμού (όχι απιστίας σε κάποιον Θεό. Απιστία ύπαρξης Θεών γενικότερα) προέρχονται από την αρχαία Ελλάδα και για πολλά χρόνια ήταν τα μοναδικά στην Ευρώπη.

Επίσης οι αρχαίοι Έλληνες όταν βρίσκονταν αντιμέτωποι με άλλους λαούς συνήθως είχαν μια περιέργεια και μια τάση καταγραφής των συνηθειών τους (πχ Ηρόδοτος) και όχι αποστροφής, απόρριψης ή καταστροφής. Για τους αρχαίους Εβραίους (και για τις θρησκείες-απογονους) οι άλλοι ήταν απλά λάτρες δαιμόνων, μιαροί, αλλόφυλοι και εχθροί και ήταν "θέλημα Θεού" να εξαφανιστούν ή να υποταχθούν.

Όπως έχω γράψει και παλαιότερα, ο κόσμος προχώρησε παρά και ενάντια και όχι χάρις στον χριστιανισμό και τα συγγενικά του θρησκεύματα. Σε όλες τις μεγάλες ανακαλύψεις/κοινωνικές υπερβάσεις κτλ η θρησκεία ήταν πάντα κόντρα διότι ήξερε πως κινδυνεύει να χάσει την μάσα. Ήξερε πως η βελτίωση των μέσων ή η παροχή νέων δικαιωμάτων σε κοινωνικές ομάδες θα έκοβε αναγκαστικά κομμάτι από την δικιά της εξουσία. Εύκολα παραδείγματα:
* Η εκπαίδευση γενικώς. Για χίλια χρόνια περίπου, οι μόνοι που ήξεραν να διαβάζουν στην Ευρώπη φόραγαν ράσα.
* Η εκπαίδευση των φτωχών
* Η ισότητα λευκών-μαύρων
* Η ισότητα ανδρών γυναικών
* Η απαίτηση κανένας να μην είναι σκλάβος κανενός
* Η ισότητα straight-gay
* Οποιαδήποτε προσπάθεια εκδημοκρατισμού γενικώς
* (Εννοείται) η δημιουργία κοσμικών κρατών, ουσιαστικά δηλαδή κρατών που κουμάντο δεν θα κάνουν οι "ιεροί" απεσταλμένοι, αλλά άνθρωποι που θα ήταν υπόλογοι στους ανθρώπους και όχι στον Θεό.
* Η υιοθέτηση του ηλιοκεντρικού συστήματος
* Η υιοθέτηση του μηδενός (! του αριθμού ε;)
* Η οποιαδήποτε διαφοροποίηση εν τέλει απ' ότι έγραφαν ή νόμιζαν πως έγραφαν τα ιερά κείμενα.
Οποιαδήποτε αλλαγή ή πρόοδος αντιμετωπιζόταν με φόβο, διότι απλούστατα η εξουσία φοβόταν πως η αλλαγή θα επιφέρει απώλειες ....κερδών.

Από κει μετά το να φτάσει κάποιος +άγιος+ στα άκρα είναι εύκολο:


Συνεχίζεται.....





*Δεν μπορούμε να είμαστε παντογνώστες, άρα οι μυθολογικές αναφορές μου αναγκαστικά περιορίζονται στις δυο μυθολογίες που ξέρω καλύτερα. Την ελληνική και την εβραϊκή.
**Μέχρι τότενες δηλαδή δεν έβλεπε ο άλλος τί γκομενάρα ήταν η Ευα; Δηλαδή η "γνώση του καλού και του κακού" ήταν να δουν μόνο την γύμνια τους; Το "άνοιγμα των ματιών" μόνο αυτό το αποτέλεσμα είχε; Εδώ λογικά έχει πέσει χαράτσωμα, γιατι απλούστατα δεν βγάζει νόημα. Επίσης άσχετο, αλλά αν κάποιος κυκλοφορεί ξεβράκωτος διότι αισθάνεται τόσο αθώος όσο ο Αδάμ και η Ευα τότενες οι πρώτοι που θα του την πέσουν είναι οι χριστιανοί...

17 σχόλια:

  1. Ανώνυμος30/9/08 13:43

    Ουάνς αγκαίν γιου αρ δε ντούντ!

    Προσωπική μου θεωρία είναι πάντως ότι οι πολυθεϊστικές θρησκείες, είναι και ποιο ανεκτικές λόγο της φύσης τους.

    Αν στην ίδια την θρησκεία σου έχεις πληθώρα θεών που έχει ο καθένας τα δικά του (να το θέσω έτσι ) χούγια, αυτό σε κάνει και ποιο δεκτικό σε άλλες ιδέες και απόψεις και μπορεί και αν υιοθετηθούν κιόλας.

    Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Άρτεμις σαν θεότητα ήταν καθαρά ξενόφερτη και εξελληνισμένη ενώ ο αδερφός της ο Απόλλωνας ήταν θεός γεννημένος στην Ελλάδα και πήρε χαρακτηριστικά από άλλες θρησκείες στην πορεία.
    (Σαν πηγή αναφέρω την Ελληνική μυθολογία του Νίκου Τσιφόρου! Απαραίτητο ανάγνωσμα κατ' εμέ. Θα σας κοπεί το νεφρί από το γέλιο και ταυτόχρονα τα στοιχεία που παρέχει για του μύθους είναι πολύ εμπεριστατωμένα).

    Από την άλλη οι μονοθεϊστικές θρησκείες, έχοντας μόνο ένα θεό, δεν είναι καθόλου δεκτικές. Μάλιστα διατηρούν και ένα self-righteousness (πουτάνα ξενιτιά μας έφαγες τον λόγο) και δεν διστάζουν να διδάξουν τον λόγο του εκάστοτε θεού μετά πυρός και σιδήρου.

    Βάλε τώρα μέσα και την μάσα και την εξουσία και έχεις και ένα κοκταίλ μούρλια. Για αυτούς ποθ το πίνουνε βέβαια... γιατί αυτοι που τον πίνουν δεν περνάνε και τόσο καλά ( αιρετικοί, σατανάδες, κάψτε τους κτλ...)

    Πρέπει να αναφέρω οστώσο, ότι μία από τις κατηφορίες κατά του Σωκράτη ήταν πως είναι άθεος, και ότι το μαντείο των Δελφών ψιλοκουμάνταρε τον κόσμο κάθε φορά που ένας βασιλιάς ζητούσε χρησμό...

    Τις είχαμε και εμείς τις μαλακιούλες μας....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Περί πολυθεϊσμού δεν διαφωνούμε, αυτό νομίζω πως λέει και το ποστ :)

    Οι κοινές πεποιθήσεις κάθε κοινωνίας, που παλαιότερα ήταν όλες ενσωματωμένες στην θρησκεία τους, μπορεί να χρησιμεύσουν σαν οδηγός του τι πολιτισμό θα παράξουν οι κοινωνίες αυτές.

    Το αξίωμα είναι πως οι κοινωνίες φτιάχνουν τους Θεούς και όχι το ανάποδο :)

    Η Ελ. Μυθολογία του Τσιφόρου είναι από τα αγαπημένα μου αναγνώσματα, η δε ανάλυση που κάνει μερικές φορές είναι πολύ καλή και μακρυά από ΕΛ κοτσανολογίες.

    Ο Σωκράτης ήταν ο μοναδικός σε όλη την ιστορία που καταδικάστηκε για "διαφθορά των νέων" και επειδή έσπερνε "καινά δαιμόνια".

    Και αυτό σε περίοδο ολοκληρωτικού πολέμου με την Σπάρτη. Αν συγκρίνεις αυτό με τον ηθικό κρανίου τόπο, που είναι η ιστορία του βασιλείου του Ισραήλ μέσα από την Π.Δ. το αποτέλεσμα βγαίνει αβίαστα.

    Το Μαντείο των Δελφών έκανε δικιά του πολιτική, "προδοτική" ενίοτε (θυμήσου τον χρησμό όταν ήρθε ο Ξέρξης) αλλά δεν είχε με τίποτε εξουσία έξω από τα χωράφια του. Δεν μπορούσε να επιβάλλει κάτι δηλαδής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τελικά, πόσο είναι κατάρα να έχουμε αυτή τη σούπερ μυθολογία και να μας καπελώνει αυτή η θρησκεία...
    Το μάθημα της Ελληνικής Μυθολογίας θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλες τις σχολικές τάξεις, από το νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο!
    Το χάρηκα πολύ το ποστ Πρόεδρε. Πάντα τέτοια!:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @rodia
    Περί μυθολογίας συμφωνούμε, αρκεί να μην την μαθαίνουμε όπως μαθαίνουμε τα θρησκευτικά. Η ελλ. Μυθολογία έχει πολύ σοβαρό υπόβαθρο από πίσω για να μένουμε σε ιστοριούλες....

    Το ποστ έχει και συνέχεια (υπολογίζω αλλα 3 κομμάτια πάνω κάτω ίδιου μεγέθους), η οποία και σιγά σιγά θα αναρτάται

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. συμφωνω με όλους σου τους προβληματισμους (χωρις να τους αποδεχομαι απαραιτητα σαν αλήθεια, αλλα γενικως πειθουν), εκτος απο εναν που δεν κολλαει με το υπολοιπο κειμενο:
    αυτο με τους πουστηδες στο τελος τι το ηθελες?
    ειναι δηλαδη μια προοδος (που εμποδισε ο χριστιανισμός)να θεωρείται νορμαλ ο πουστης?
    χωρις παρεξηγηση, αμα εισαι, πες το.Δεν ειναι (τοσο)κακο αλλα όχι και να περνιουνται και νορμαλ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @enikolo
    Χωρίς παρεξήγηση, λες μα**** (μπιπ)

    Κλασική αρχή του εξουσιασμού παραμένει το διαίρει και βασίλευε. Όταν κάποιος, η μια κοινωνική ομάδα δεν κρίνεται με βάση την προσωπική του αξία, αλλά με βάση κάποιας "ηθικής" τότε αυτό που έχουμε είναι εφαρμογή των "θείων" πλάνων και μόνο.

    Κάποια πράγματα άρχισαν να θεωρούνται ηθικά ή ανήθικα πολύ αργότερα απ' ότι νομίζεις.

    Επειδή είσαι και νέος αναγνώστης μου σε παραπέμπω σε παλαιότερο ξέσκισμα του εν λόγω θέματος.



    ...

    Α..... μήπως επειδή μίλησα για ισότητα λευκών μαύρων είμαι νέγρος; Μήπως γυναίκα; Μήπως πρώην δούλος; Η μήπως απλά πιο δημοκράτης απ' ότι "πρέπει";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. οκ.καλα τα λες.
    Εκρεμμεί τώρα , μόνο να ορίσουμε το "κοινωνική ομάδα" και το "προσωπική αξία".
    Ξέρεις, δεν θέλω να σου τη μπώ (δεν έχω κανένα λόγο καθώς δεν σε ξέρω) και δε θέλω να δώσω την εντύπωση ότι δε βρίσκω λογικά τα περισσότερα από αυτά που λές.
    Σε ρώτησα αν είσαι πούστης όχι ειρωνικά , αλλά για να εξακριβώσω το σκεπτικό σου και την οπτική σου γωνία στο συγκεκριμένο θέμα.
    Σίγουρα αν θεωρείς ομότιμους τους μαύρους δεν σημαίνει ότι είσαι απαραίτητα μαύρος, αλλά αν είσαι μαύρος, θεωρείς απαραίτητα τους μαύρους ομότιμους.Το πιασες το υπονοούμενο έτσι?:-)
    Επανερχόμενος τώρα ,στο θέμα της προσωπικής αξίας, πρόκειται για το γνωστό κλισέ "είναι μουνόπανο και αλήτης και αδίστακτος...αλλά είναι καλός στη δουλειά του!"
    Στην ουσία είναι το ίδιο θέμα με το "πόσο κακό είναι να πηδάει ο υπουργός την γραμματέα του αφού είναι καλός υπουργός".
    Το τι σημαίνει όμως "καλός στη δουλειά του", καλός άνθρωπος", "δεν κάνει κακό στους άλλους", τελικά δεν μπορεί να περιγραφεί με μαθηματικούς ή δυαδικούς όρους, ούτε μπορεί να προσμετρηθεί συνολικά πριν πεθάνει ο εξεταζόμενος.Θα το ξεκωλιάσω και εγώ το θέμα στο δικό μου μπλογκ, για να μην κουράζω εδώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Κοινωνική ομάδα: Μια ομάδα εντός της κοινωνίας με ένα κοινό χαρακτηριστικό ως επάγγελμα ή συνήθεια. Πχ: οδηγοί ταξί, λάτρεις μακαρονάδας με ψαρικά, αλήτες-ρουφιάνοι-δημοσιογράφοι, αδερφές, αστυνομικοί, ποδοσφαιριστές 5x5, ρακετομανείς στις ελληνκές παραλίες

    προσωπική αξία: Μια αξία η οποία είναι ηθικολογική, δεν συμβαδίζει κατ΄ανάγκη με το συνολικό zeitgeist κτλ. Όταν δεν υπάρχει "νομικό" αλλά "προσωπικό" δίκαιο λέμε πως είμαστε σε καταστάσεις ανωμαλίας, όπως πχ τα "επαναστατικά" ή "εθνικά" δικαστήρια στον εμφύλιο που εκτελούσανε κόσμο και κοσμάκη επειδή διαφωνούσε με την α' ή βου μαλακία.


    "Το τι σημαίνει όμως "καλός στη δουλειά του", καλός άνθρωπος", "δεν κάνει κακό στους άλλους", τελικά δεν μπορεί να περιγραφεί με μαθηματικούς ή δυαδικούς όρους, ούτε μπορεί να προσμετρηθεί συνολικά πριν πεθάνει ο εξεταζόμενος."

    Επίσης δεν μπορεί να εξηγηθεί με μεταφυσική ηθικολογία. Τα πράγματα είναι πιο απλά. Κάθε κοινωνία θέτει μερικούς κανονες που θεωρεί απαραίτητους για να συνεχίσει να υπάρχει. Μην ξεχνάμε πως ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ζώο, αν και μερικοί είναι σκέτα ζώα. Αυτοί οι κανόνες αλλάζουν συνέχεια, ανάλογα με τις κοινωνικές και οικονομικές καταστάσεις. Κάποτε το "οφθαλμός αντί οφθαλμού" είχε θεωρηθεί πρόοδος. Η αλλαγή αυτή έρχεται "αυθόρμητα" ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ αλλά η πρωτοπορία αυτής συνήθως τρώει το πρώτο αγγούρι, όπως το έφαγε ο Σωκράτης πχ.


    Παλιά είχαμε νόμους που δεν ήταν ίδιοι για όλους, αλλά εξαρτιώντουσαν από το αξίωμα. Κατόπιν δεν ήταν ίδιοι για τους άντρες και τις γυναίκες. Για τους μαύρους και τους άσπρους. Η "αποχαρακτήριση" ομάδων ως "κατώτερες" ή "μη ίσες" γενικά λέγεται "πρόοδος". Συνήθως όσοι διαφωνούν, δεν θέλουν να αλλάξει η ισχύουσα κατάσταση και ονομάζονται "συντηρητικοί".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Καλοί οι ορισμοί σου με ένα μοναδικό αδύνατο σημείο ....το ΣΟΥ.
    Τεσπα, όπως είπα, δεν "μπήκα" να κουράσω (ασχετα αν πιθανόν να το έκανα)και δεν θα επιμείνω άλλο.
    Απλά να γραφτει και μια άλλη άποψη.
    Όπως είπε και ο Νονός στο πρωτοπαλλήκαρό του πριν τον σκοτώσει.....
    nothing personal sonny.:-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αναφορικά με τη γνώση, θα πω το εξής: αν διαβάσεις κείμενα των τότε "συγχρόνων" αρχαίων, θα δεις ότι η σημαντικότερη απαξίωση των αρχαίων προς τους πρωτοχριστιανούς ήταν ότι η διδασκαλία τους είναι τόσο ανούσια που γι'αυτό απευθύνονται μόνο σε παιδιά, αμαθείς και γυναίκες. Ο Κέλσος έλεγε μάλιστα ότι έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να μιλάνε σε παιδιά και μόλις εμφανίζεται ο παιδαγωγός να φεύθγουν τρέχοντας. Επίσης τους κατηγορούσαν ότι γενικά απέφευγαν την οποιανδήποτε "ιδεολογική αντιπαράθεση" με τους φιλοσόφους (λογικό φυσικά). Το πρόβλημα είναι ότι... που να'ξεραν τι θα τους έπεφτε στο κεφάλι. Ανέκαθεν ήταν κατά της γνώσης όλοι οι ταύτοι. Σάμπως οι διαμαρτυρόμενοι πως προέκυψαν; Ολόκληρο σχίσμα έγινε, αλλά επειδή προέκυψε αμέσως ισχυρότατο ούτε κιχ δεν έγινε. Έχει πολύ ψωμί το περί γνώσεως ζήτημα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Μια ενδιαφέρουσα, αθεϊζουσα, άποψη που διάβασα μόλις τώρα και μου θύμησε αυτό το post σου:

    http://dmiessler.com/blog/the-original-sin-was-committed-by-god-not-man

    Κηπ γκρούβινγκ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Γκουχ γκουχ.

    Διαφωνώ/συμφωνώ/δε ξέρω/ενθουσιάστηκα/γέλασα/προβληματίστηκα (πάει προς τα 2 ποστς συνολικά).

    Περί Round One
    Λοιπόν ας καταθέσω και εγώ τη μικρής σημασίας σεντονιάδα μου μιας και το έχουμε πιάσει το νόημα όλοι εμείς οι φωτισμένοι μεταξύ μας άγνωστοι.

    Αρχικά.
    Ενικολό, θέλω να σου κάνω μία ερώτηση.Είσαι στρατιωτικός/αστυνομικός/πυροσβέστης/assistant junior analyst manager?Διακρίνω απλά έναν πατερναλισμό και τρόπο σκέψης που δεν είναι out of the box και μυρίζει και λίγο τεστο- αλλά απλά για το μπαμ μπουμ, σύνηθες στρατοπέδων, σχολών χωροφυλακής και γιάπηδων.

    Ζάφωνδα,να πω ότι αν η οπτική του κειμένου είναι της συγκριτικής μυθολογίας τότε μπορώ να εκφέρω άποψη ειδάλλως αν είναι της συγκριτικής θεολογίας, απορρίπτομαι ως μετεξεταστέος.

    Οπότε μυθολογικά,ναι οι αρχαιοέλληνες είχαν πιο μεγάλη έμπνευση αν και η Ιουδαϊκή μυθολογία έχει κάποια καλά, όπως ταξίδι στην κοιλιά της φάλαινας,σάλπιγγες που ρίχνουν κάστρα, φυτά που παίρνουν φωτιά και μιλάνε και λοιπά και λοιπά.

    Η ουσία όμως είναι αυτή με την οποία εισάγεις και κλείνεις το πρώτο ποστ.Ποιός είναι η γνώση?Ποιός κατέχει την Αλήθεια?Σίγουρα όχι αυτός που λέει ότι σίγουρα κατέχει την Αλήθεια και σου ζητάει όχι να γνωρίσεις αλλά να πιστέψεις.
    Άρα?Ποτέ μα ποτέ δεν μπερδεύουμε τη γνώση με το πιστεύω/μπορεί/ξέρωγω/θαδούμε/κτλ κτλ.

    Φουντ φορ θότ.Η θρησκεία είναι εξουσιαστικό όργανο.Αλλά μην ξεχνάμε ότι μιας και κάποτε ο χειριστής της, η Εκκλησία, είχε τα μέσα, τα ρησόρσεζ και τις βιβλιοθήκες φύτεψε (όχι μόνο αυτή) η ίδια τα σπέρματα της αμφισβήτησης και του προβληματισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Πολύ καλό ποστ αναμένουμε την συνέχεια.

    Τι έπαθε το καψερό το Ελληνικό πνεύμα που καπελώθηκε από μια ανόητη μυθολογία εξ' αιτίας των λεγεώνων του Κωνσταντίνου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @enikolo
    Νομίζω πως το ζήτημα ξεφεύγει. Δεν μπορώ να σε πείσω γιατί δεν θες να πειστείς. Αν σου φέρω ορισμούς άλλων θα πεις πως είναι δικοί τους και όχι γενικοί. Όλα αυτά καλά, αλλά δεν βλέπω ουσιαστικό αντίλογο, μόνο προσπάθεια να βρεις σφάλμα, έστω και εκφραστικό και να κάνεις την τρίχα τριχιά.

    Καλός είναι ο αντίλογος, όχι όμως και το σου πάω κόντρα μέχρι να βρω να πω κάτι.

    @hades
    Σαφέστατα και συμφωνούμε. Ο γερομουρμούρης Κέλσος και άλλοι όπως ο Πορφύριος είχαν τα δίκια τους. Να μην ξεχνάμε όμως πως τότε υπήρχαν μυαλά ικανά να πάνε κόντρα στην σκοτεινή παπαρολογία. Από τον Κωνσταντίνο και δώθε, και ειδικά μετά τον Θεοδόσιο, αυτά σβήσανε. Στην δε δύση τα πράγματα ήταν από πολιτιστικής απόψεως πολύ χειρότερα.

    @dtsomp
    Μα το έγραψα κιόλας πως δεν γράφω κάτι καινούργιο. Αυτή η ιδέα είναι παλιά, απλά παραμένει γοητευτική μιας και είναι απλή άσκηση φιλολογίας και όχι παραλογισμού.

    @biologos
    Περι enikolo: Μπα, μπορεί απλά να μην έχει ξανασυναντήσει αυτόν τον τρόπο σκέψης ή ανάγνωσης της ιστορίας και να σοκάρεται. Θετικό όμως είναι που δεν βρίζει.

    "Ποτέ μα ποτέ δεν μπερδεύουμε τη γνώση με το πιστεύω/μπορεί/ξέρωγω/θαδούμε/κτλ κτλ."
    Ακριβώς. Απλά επειδή πολλοί άνθρωποι ΘΕΛΟΥΝ σίγουρες απαντήσεις θυσιάζουν την λογική, και ενίοτε την ζωή τους ή άλλες προκειμένου να τις έχουν. Πολλοί είμαστε μεγάλα παιδιά που χρειαζόμαστε κάποιον ενήλικα να σκέφτεται για μας και να μας δίνει οδηγίες. Στόχος των ποστ είναι να δειχτεί για άλλη μια φορά πως αυτό είναι βουτυρο στο ψωμί των εξουσιαστών.

    "Η θρησκεία είναι εξουσιαστικό όργανο.Αλλά μην ξεχνάμε ότι μιας και κάποτε ο χειριστής της, η Εκκλησία, είχε τα μέσα, τα ρησόρσεζ και τις βιβλιοθήκες φύτεψε (όχι μόνο αυτή) η ίδια τα σπέρματα της αμφισβήτησης και του προβληματισμού."
    Διαφωνούμε κάθετα. Δες τα round 3 & 4 για μεγαλύτερη ανάλυση.

    @polsemannen
    Πάντως πρέπει να ομολογήσουμε πως η εποχή τότες δεν ήταν και πολύ σόι και πως ο Χριστιανισμός βρήκε και τα έκανε καθώς η ρωμαϊκή αυτοκρατορία παράπαιε. Ο Κων/νος έσωσε το κράτος του με τίμημα έναν (μάλλον...δύο!) ολόκληρο πολιτισμό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Αγαπητέ Zaphod,
    πάρα πολύ ενδιαφέρουσα η προσέγγιση σου.
    Για την ιστορία πάντως να αναφέρω και μια
    άλλη εκδοχή με την οποία ασχολήθηκα σ’ ένα
    παλαιότερο ποστ.

    Σύμφωνα λοιπόν με την εκδοχή αυτή που
    αναλύεται στο βιβλίο τού Γκάρυ Γκρήνμπεργκ
    «101 ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ», αυτό που στην
    πραγματικότητα αποτράπηκε με την εκδίωξη
    του Αδάμ από τον Παράδεισο, ήταν η
    επαπειλούμενη ανέλιξή του σε Θεό! Η ιδέα
    αυτή για τη μονοθεϊστική θρησκεία των
    Εβραίων ήταν αδιανόητη: Οι άνθρωποι
    ΔΕΝ μπορούσαν να γίνουν θεοί! Γι’ αυτό
    και ο βιβλικός συγγραφέας «βάζει» τον
    Γιαχβέ να επεμβαίνει εγκαίρως πριν το κακό
    (απόκτηση σοφίας) γίνει μη αναστρέψιμο
    (απόκτηση αθανασίας). Ένα παρόμοιο,
    πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα
    αντανάκλασης διαδεδομένων δοξασιών
    σε μυθολογικά θέματα συναντάμε και στην
    ιστορία τού Ασκληπιού ο οποίος
    κεραυνοβολήθηκε από τον Δία όταν με τις
    εντυπωσιακές νεκραναστάσεις που
    πραγματοποιούσε, υπερέβη τη
    διαχωριστική γραμμή πού χώριζε τους
    θεούς από τους ανθρώπους!

    Το εντυπωσιακό δε -για να επανέλθουμε
    στα δύο επίμαχα δέντρα του Παραδείσου-
    είναι ότι ένα παρόμοιο θέμα συναντάμε
    και στον αρχαίο μεσοποταμιακό μύθο
    τού Αδάπα αλλά και στην ηλιουπολίτικη
    εκδοχή τής Δημιουργίας. Εκεί αναφέρεται
    ότι η υπέρτατη θεότητα Νουν δημιούργησε
    δύο βασικές αρχές: τη ΖΩΗ και την ΗΘΙΚΗ
    ΤΑΞΗ. Ο Ατούμ λοιπόν (όνομα που
    φωνητικά όπως και το «Αδάπας», άνετα
    μπορεί να συνδεθεί με το «Αδάμ»)
    παροτρύνεται να φάει την κόρη του
    Τεφνέτ η οποία συμβολίζει την ηθική τάξη.

    Στη Γένεση βέβαια συμβαίνει το αντίθετο!
    Γιατί; - Επειδή «οι Αιγύπτιοι πίστευαν πως
    αν ζούσε κανείς μια ζωή που χαρακτηριζόταν
    από ηθική τάξη, ο θεός Όσιρις που κυβερνούσε
    τον άλλο κόσμο, θα τού χάριζε αιώνια ζωή.
    Αυτός ήταν ο φιλοσοφικός σύνδεσμος
    ανάμεσα στις δύο θεμελιώδεις αρχές τής Ζωής
    και τής Ηθικής Τάξης και γι’ αυτό οι Αιγύπτιοι
    τις απεικόνιζαν σαν παιδιά τού Δημιουργού».

    Τα υπόλοιπα τα είπαμε. Οι Εβραίοι απέρριπταν
    μετά βδελυγμίας την ιδέα ότι οι άνθρωποι
    μπορούσαν να γίνουν σαν θεοί. Έτσι
    προφανέστατα αντικατέστησαν τις αιγυπτιακές
    θεότητες Σου (Ζωή) και Τεφνέτ (Ηθική Ταξη)
    με τα αντίστοιχα δέντρα και αφαίρεσαν τα
    στοιχεία κανιβαλισμού που υπήρχαν στην
    ιστορία τού Ατούμ μετατρέποντας τη βρώση
    τής Τεφνέτ σε βρώση ενός καρπού με
    αντεστραμμένο συμβολισμό: Ζωή αντί Ηθική
    Τάξη (1). Στην ιστορία τού Αδάμ δηλαδή
    η βιολογική αθανασία αυτή καθαυτήν
    ΔΕΝ ήταν πρόβλημα -αρκεί να μην
    συνδυαζόταν με τη γνώση τού καλού και
    τού κακού, την αιγυπτιακή Ηθική Τάξη.



    Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ

    (1) Gary Greenberg, «101 μύθοι της Βίβλου»,
    σ. 121-124, εκδ. Ενάλιος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. @kostas
    Πολύ καλή η προσθήκη σου, διότι όπως εγραψα και στο ποστ, στις άλλες μυθολογίες είμαι ψιλοάσχετος.

    Αν εξαιρέσουμε το θεοτικό από την κουβέντα, οι εξουσιαστικοί παραλληλισμοί μεταξύ συγγενών ιερατείων (ειδικά το αιγυπριακό-εβραϊκό που είναι και σόι) είναι αρκετα αποκαλυπτικοί. Παρόμοιες κοινωνίες, παρόμοιες μυθολογίες και παρόμοιοι κουμανταδόροι.

    Ωραίος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. ..τι φλασιά έφαγα τώρα: -->>
    Ο άη Σιχτίρης να μας φυλάει! :)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή

aeisixtir